Demokrasi, insan hakları, kalkınma, kadın istihdamı gibi küresel konuların konuşulacağı bir zirvenin dönem başkanlığını, trajik bir devlet cinayeti yaparak Kaşıkçı’yı katletmiş bir ülkenin yapacak olması ne kadar dramatik. Çünkü, 2020 yılında olacak G20 zirvesi Suudi Arabistan’da yapılacak ve dönem başkanlığını da evsahibi ülke yapıyor.
Bilindiği gibi, G20, 1999 yılındaki Asya ekonomik krizi sonrası, G7’nin bir projesi olarak gündeme geldi. Önce ekonomi ve maliye bakanları seviyesinde başlayan görüşmeler, 2008 küresel krizi sonrası devlet ve hükümet başkanlarının katılımı düzeyine çıktı.
Geçen sene G20 zirvesi Arjantin’de yapılmıştı, bilmiyorum resmi gündemi hatırlıyan var mı ama
herkesin konuştuğu ortak konu Kaşıkçı Cinayeti ve Rus-Ukrayna gerginliği idi. Önceki yıl ise benim de resmi görevli olduğum zirve Hamburg’da gerçekleşmişti. Onun gündemi bir hayli yoğundu: Küresel Büyüme ve Ticaret; İklim,Enerji ve Sürdürülebilir Kalkınma; Göç, Sağlık ve Afrika ile İşbirliği; İstihdam, Digitalleşme ve Kadın. Gel gör ki akılda kalan herhalde Hamburg’u allak pullak eden protestolar olmuştur. Yangınlar, yağmalamalar ve dumanlar içinde kalan
bir kent. Öyle ki G20 protestolarını organize eden liderlerden Andreas Blechschmidt, “Protestolardan amacımız, açlık ve savaşların sorumlularının buradaki liderler olduğunu dünya kamuoyuna açıklamaktı. Asla süpermarketlerin yağmalanmasını ve otomobillerin yakılmasını
hedeflemedik’’ demek zorunda kaldı. Hamburg’da görüştüğüm tüm sakinler, G20 zirvesini kente getiren Şansölye Merkel ve Belediye Başkanı Olaf Schol’e tepkilerini dile getiriyordu.
Elbette, Japon halkının nezaket temelli genel özellikleri göz önüne alındığında, bu tür makroskopik
protesto haberleri söz konusu olmayacaktır.
G20 Osaka Zirvesi'nin liderler gündemi olmasa da eşlerinin gündemi daha dikkat çekici doğrusu!
Liderlerin eşleri, denizler ve okyanuslardaki kirliliğe çözüm aramak için bir araya geldiler.
Dünyada, denizlerdeki atıkların yüzde 75'ini plastiklerin oluşturduğu ve her yıl denizlere 8 milyon ton plastik atıldığı bilgisini ele alıp, G-20 ülkelerinin de dünyanın plastik atıklarının yaklaşık yarısını ürettiği düşünülürse, lider eşlerinin çabalarının değeri daha iyi anlaşılacaktır! Bu kadar plastik atığın bir milyon civarında deniz kuşu ile 100 bin memeli ve deniz kaplumbağası ölümüne yolaçtığını da ilave edelim.
G20 Osaka Zirvesi'nde resmi gündem küresel büyüme, altyapı, yolsuzlukla mücadele, uluslararası
finansiyel mimarinin rekonstrüksiyonu ve yeni global mali düzenlemeler, kalkınma, istihdam, yatırım olanakları ve kaynak verimliliği, dijital ekonomi, sağlık endüstrisi, tarım, enerji ve küresel iklim değişikliği ile mücadele bağlamında şekillendirildi. Ülkemiz ise, S-400 krizi ile Doğu Akdeniz'deki küresel gerginlik ve Suriye krizi sarmalında kendisine yeni çıkış yolları için görüşme trafiği zemininde yeni çözümlere odaklanmış görünüyordu. Erdoğan-Trump görüşmesi beklendiğinden çok daha fazlası ile olumlu geçmiş gibi.
Umarız, Trump, ülkesinde döndüğünde Pentagon şahinlerini ikna edebilir...
