Temmuz ayıyla birlikte yazın kendini iyiden iyiye hissettirdiği günlere de girdik. Sıcak hava bizi olduğu kadar sokak hayvanlarını da olumsuz etkiliyor.
Kediler ve köpekler bulabildikleri gölge alanlarda kıpırdamadan yatarak bunaltıcı günleri atlatmaya çalışıyor.
Şehirlerde sokak hayvanlarının kendi çabalarıyla temiz, serin suya ulaşmaları pek de mümkün değil.
O yüzden bu günlerde bize çok ihtiyaçları var.
*
Yaz aylarında kediler susuzluğa sadece iki gün dayanabilir. Bir köpeğin ise yazın su içmeden yaşayabileceği maksimum sürenin 1-3 gün arasında değiştiğini söyleyelim.
Yani onlar için sokağımıza, mahallemize bırakacağımız taze su dolu kaplar hayat kurtarıcı nitelikte…
Tabii sadece su değil mama da büyük ihtiyaç. Mama fiyatlarının aşırı zamlanması sonrası bazı bölgelerde beslenme krizi yaşandığı yönünde duyumlar alıyoruz. Belediyeler zaten bu konuda yetersizdi;şimdi gönüllüler de artık beslemeye yetişemediklerini, eskisi kadar çok hayvanı doyuramadıklarını söylüyor.
Hal böyle olunca, hepimize görev düşüyor.
Bütçemiz ne kadar elveriyorsa, yaşadığımız, çalıştığımız bölgelerde en azından çevrede mama bırakılmamışsa devreye girebilmeliyiz.
*
Bu arada yeri gelmişken yazın su ve mama verirken yapılan ufak yanlışlıklardan da bahsetmeden geçmeyelim…
Havanın çok sıcak olduğu yaz aylarındamama ve suları gün boyu çok güneş olmayan noktalara bıraktığımızdan emin olmalıyız.
Plastik kap içindeki sular, güneşte cayır cayır yandığı için hava serinleyene kadarhayvanların bu sudan faydalanması mümkün olmuyor. Öğlen vakti bir yudum su içmek istediklerinde kaplarda kaynar suyla karşılaşıyorlar. Bu nedenle sokağımızda güneşi en az alan nokta neresiyse tespit edip, su ve mamayı oraya bırakmakta fayda var.
Son olarak kuru mama yerine ıslak mama veya yemek artığı veriyorsanız, mutlaka hayvanlar karnını doyurduktan sonra kapları çöpe atmayı unutmayın.
Hayvanlar için iyi bir şey yapayım derken çevreyi kirletmeyelim. Sıcak havada yemekler çok çabuk bozuluyor, hayvanlar yemediğinde sokaklar, çöplerin kenarları korkunç bir görüntüye bürünüyor. Ortaya çıkan koku ve hayvanların yemediği yemeklerin çektiği sinek ve böcekler de cabası…
Hayvanları beslemek alkışı hak eden bir davranış. Ama bunu mutlaka sorumluluk bilinciyle ve çevre sevgisiyle birleştirmeliyiz.
*
Küresel sıcaklıkta 24 saatte 2 rekor
Dünyanın ve gezegen üzerindeki tüm canlı yaşamının geleceğini tehdit eden küresel ısınma giderek daha vahim bir hal alıyor.İnsan faaliyetleri nedeniyle meydana gelen küresel ısınma ve iklim değişikliğinin etkileri artık her gün yaşayarak gördüğümüz, deneyimlediğimiz bir noktaya erişti.
ABD meteoroloji servisi NCEP verilerine göre 3 Temmuz’da küresel ortalama sıcaklık 17,01 derece ölçülmüş ve bu tarih en sıcak gün olarak kayıtlara geçmişti. Sadece 24 saat içinde bu rekor yenilendi. Dünya genelinde ortalama sıcaklık 4 Temmuz'da 17,18 derece ile yeniden rekor kırdı. Küresel ortalama sıcaklık, daha önce Ağustos 2016'da 16,9 derece ölçülmüştü.
Üstelik bilim insanlarının öngörülerine göre gelecek 6 haftada yeni rekorlar da görebiliriz. Dünya Meteoroloji Örgütü de kısa bir süre önce El Nino koşullarının başladığını bildirerek sıcaklık artışlarında hızlanma olabileceği uyarısını yapmıştı.
***************
DÜNYADAN BİHABER
Kedilerin koku alma yetenekleri sanılandan daha üstün
PLOS ComputationalBiology’de yayınlanan yeni bir araştırmaya göre, kediler koku alma yeteneklerini üst seviyeye taşıyacak şekilde evrimleştiler.Araştırma kapsamında bilim insanları kedilerin yiyeceklerdendüşmanlara kadarçevrelerindeki her şeyi koklayarak bulmada ve ayırt etmede nasıl ustalaştıklarını çözmüşler.
Popular Science Türkiye’nin sosyal medyadan detaylarını paylaştığı araştırmanın ayrıntıları ise şöyle:
“Kedi burnunun ilk 3 boyutlu bilgisayar modelini oluşturan araştırmacılar, koku içeren havanın burundan çekildiği zaman bu sarmal yapılardan nasıl geçtiğini canlandırmışlar. Araştırmanın sonucunda, havanın iki akım halinde ayrıldığını ve akımlardan birinin temizlenip nemlendirilirken, diğer akımın ise koku moleküllerini koklamaktan sorumlu sisteme (koklama bölgesine) hızlı ve etkili şekilde aktardığını keşfetmişler.
Araştırmacılar, kedi burnunun çok verimli ve çift amaçlı bir gaz kromatografına benzediğini öne sürüyor. Laboratuvarlarda kullanılan gaz kromatografında, buhar halindeki kimyasallar tespit edilip ayrıştırılıyor. Aslında kedi burnu bu konuda o kadar verimli ki, burnun yapısı günümüzde kullanılan gaz kromatograflarının daha da geliştirilmesini sağlayabilir.
Araştırmacılara göre kedilerin kompakt yapılı kafası, kedilerin farklı ortamlara sığmakla kalmayıp aynı zamanda uyum sağlamasına da yardımcı olan labirent benzeri hava yolu yapısının geliştiği evrimsel bir değişim meydana getirmiş. Araştırmacılar bu inanılmaz koklama sisteminin farklı evrimsel yollar ile geliştiğini düşünüyor.”
**************
BİZİM GEZEGEN
Dünya, İsviçre büyüklüğünde orman alanını bir yılda kaybetti
2030 yılına kadar ormansızlaşmayı sıfıraindirme yönündeki küresel taahhüde rağmen, Dünya 2022 yılında İsviçre büyüklüğünde tropik ormanı kaybetti.Maryland Üniversitesi’nin orman verileri raporuna göre 2022'de yaklaşık 41.000 kilometrekare tropik yağmur ormanının kaybolduğu kaydedildi.
Dünya Kaynakları Enstitüsü (WRI) tarafından desteklenen Küresel Orman İzleme Örgütü (Global Forest Watch) raporu ve olgun ormanları içeren birincil ormanların durumunu değerlendirdi.
Birincil ormanlar, büyük miktarda karbondioksiti emdikleri için iklim değişikliği ile mücadelede hayati öneme sahip olarak nitelendiriliyor. Raporda, tropik bölgelerde geçen yıl yaşanan kayıpların, Hindistan'ın yıllık fosil yakıt emisyonlarına eşdeğer miktarda, yani yaklaşık 2,7 gigaton karbondioksit saldığı belirtildi.
2022 yılındaki toplam orman kayıplarının %40'ından fazlası Brezilya’da yaşandı. Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Bolivya, Brezilya'dan sonra en büyük tropikal orman kaybına uğradı. Endonezya ve Malezya ise uyguladıkları katı politikalar sayesinde orman kaybını rekor seviyede düşük tutmayı başardı.Orman kayıplarının başlıca nedenleri arasında emtia tarımı geldi.
Dünya, 2022’de daha az büyük yangın yaşandığı için 2021’e göre %10 daha az orman kaybetti. Ancak
Global Forest Watch analizine göre, ormansızlaşmayı 2030’a kadar durdurmak için belirlenen üst kayıp limiti yine de 2022’de 10.000 km2 aşıldı.
******************
KULAĞIMIZA KÜPE OLSUN
Yumuşak sertten
daha güçlüdür
“Dünyada hiçbir şey su kadar yumuşak ve ince değildir.
Fakat büyük kayalar gibi sert ve durağan şeyleri sudan daha iyi hiçbir şey kıramaz ve parçalayamaz.”
Lao Tzu (Binlerce Kilometrelik Bir Yolculuk Bile Tek Bir Adımla Başlar)
