Her akşam yemek masasına oturduğumuzda, aslında büyük bir lüksün içindeyiz. Ekmek sepeti masada, tabaklar dolup taşıyor. Ama ne yazık ki, soframızdaki bu bolluğun değerini her zaman bilmediğimiz bir gerçek. Bir dilim ekmek çöpe atarken, ya da dolapta çürüyen meyve ve sebzeyi hiç düşündünüz mü?
Her yıl tonlarca yiyecek çöpe gidiyor. Ama aslında o çöpe attığımız şey sadece gıda değil: Emeği, suyu, havayı ve zamanı da çöpe atıyoruz. Bir düşünün, bir domates yetişirken kaç aşamadan geçiyor? Çiftçinin tarlada harcadığı zaman, sulama için kullanılan su, nakliyat sırasında harcanan enerji... Ve tüm bunlar bir anda çöpe atılıyor.
Dünya çapında üretilen gıdanın yaklaşık üçte biri israf ediliyor. Bu miktar, milyarlarca insanın karnını doyurabilecek kadar büyük. Gıda israfı sadece evlerimizde değil, üretimden tüketime kadar her aşamada gerçekleşiyor. Üretilen gıdaların bir kısmı hasat sırasında, bir kısmı taşıma ve depolama aşamasında kayboluyor. Marketlerde raf ömrü kısa olduğu gerekçesiyle atılan ürünler de bu israfın önemli bir kısmını oluşturuyor. Evlerimizde ise porsiyonlarımızı abartmamız, tüketim alışkanlıklarımız ve yanlış saklama yöntemlerimiz gıda israfına yol açıyor.
Gıda israfı sadece ekonomik bir kayıp değil, aynı zamanda çevresel ve sosyal bir sorun. Çöplüklerde biriken gıdalar metan gazı salınımına neden olarak iklim değişikliğini hızlandırıyor. Ayrıca dünyada milyonlarca insan açlık çekerken, bir yandan da bu kadar gıda israfı olması büyük bir çelişki.
Gıda israfını önlemek için hem bireysel hem de toplumsal düzeyde yapılabilecek çok şey var. Gereksiz ürün alımını önlemek için alışverişe çıkmadan önce liste hazırlayabiliriz. Yemekleri hazırlarken porsiyonlarınızı ayarlayıp ve artan yemekleri saklayabiliriz. Ürünlerin son kullanma tarihlerini kontrol ederek bozulma riskini azaltabiliriz. Gıdaları doğru sıcaklıkta ve uygun kaplarda saklayarak ömrünü uzatabiliriz. Artan yemekleri farklı yemeklerde kullanabilir veya dondurarak daha sonra tüketebiliriz. Gıda bankalarına bağış yaparak ihtiyaç sahiplerine ulaşmalarına yardımcı olabiliriz. Tarım atıklarının kompost veya biyogaz üretimi gibi alanlarda değerlendirebiliriz. Gıda israfı konusunda toplumda farkındalık yaratmak ve eğitim çalışmaları yapabiliriz.
Gıda israfı, hepimizin sorumluluğu olan bir sorun. Küçük adımlar atarak bu sorunu çözmeye katkıda bulunabiliriz. Unutmayalım ki, soframızdaki her bir lokma, bir başkasının karnını doyurabilir.