Bütün gün yağmur yağdı. yağmurdan ibaret bir sonbahar.
O kadar çok sevdiğim yağmur nicedir içimi acıtıyor.
Yağmur, yalnız olduğumu ve sonuna kadar yalnız kalacağımı söyledi.
(Selim İleri - Yarın Yapayalnız)
****
56 yıllık yazın yaşamında öyküden romana, senaryodan tiyatro oyununa, denemeden anıya -güçlü kalemiyle- birçok eser vermişti.
Donanımlığı kadar müthiş üretkendi.
Türkçe'nin de ustasıydı.
Yaşamı -baştan sona- edebiyattı.
Eşsiz bir İstanbul anlatıcısıydı...
Yazar ve eleştirmen
Fethi Naci onu bakın nasıl tarif ederdi?;
"Hüzünlerin, acıların, ayrılıkların, karşılıksız sevgilerin, yıkılışların yazarıdır Selim İleri; güneşli alanların değil yağmurlu sokakların yazarı; birbirini anlayıp sevmenin değil iletişimsizliğin yazarıdır..."
Doğan Hızlan: "Selim İleri'yi kaldırırsanız Cumhuriyet sonrası romanında büyük bir boşluk açılır..."
Selim İleri edebiyatımızda tarzını yaratmıs yeri doldurulamaz bir isimdi...
****
Edebiyat eleştirmenlerine göre;
"İncelikli hikayelerin nahif kalemiydi. Sözcükleri bile incitmeden yazardı.
Selim İleri'den bize onlarca duyguda gezindiğimiz sözcükleri ve fotoğraflarındaki gülümseyişi kaldı..."
Öyküleri, romanları, senaryoları, eleştirileri, edebiyat dünyasına dair gözlemleri ve anılarıyla yazıyla ilişkimizi hep diri tutanlardandı Selim İleri.
****
"Destan Gönüller", "Her Gece Bodrum", "Bir Akşam Alacası", "Yaşarken ve Ölürken ", "Ölünceye Kadar Seninim" ve "Yalancı Şafak" bilinen eserleri arasında önde gelenlerdi.
Ama "Her Gece Bodrum" popüler romanıydı.
1977 Türk Dil Kurumu(TDK) Roman Ödülü’nü kazanmış bir edebiyat klasiğiydi.
Selim İleri’nin okuyucu kitlesini genişlettiği romandır da
"Her Gece Bodrum". Romanın da -şiire yakın olabileceğini- kanıtlayan bir eserdir.
Yazar; romanını "yalnızlık, yabancılaşma ve uyumsuzluğun yol açtığı trajik gerilimler" üzerinden anlatır.
İleri’nin, yenilikçi bir anlayışla yazdığı bu romanı, 70’li yıllarda çok ses getirmişti.
Karşılıksız aşklar, o aşkların kahramanların geçmişleri, yalnızlıklar İleri’nin duyarlılığıyla satırlara dökülmüştü.
"Her Gece Bodrum"un tanıtımda şu ifade önemliydi;
"Çılgın kalabalıkların gerisindeki hüznü, içe kapanışı, cinsel yalnızlığı hissedenler için..."
****
Benian Çulhaoğlu bir röportajında ne harika betimlemişti Selim İleri'yi;
"Eserlerinde maziye karışan sinemayı, edebiyatı bizimle paylaşır; geçmişin unutulmaya yüz tutmuş yazarlarını, sanatçılarını yaşamaya, yaşatmaya çalışır.
Onun kaleminden semtler, sokaklar, bahçeler, çiçekler nasıl bir ayrıntılar ziyafetidir anlatamam. İstanbul’u adeta bir ‘insan’ haline dönüştürür; dile gelir, konuşur kaleminde. Kimi zaman ağlar, kimi zaman güler İstanbul; kimi zaman fırtınalı bir âşık, kimi zaman da terk eden sevgili…"
****
Söz sırası Haluk Şahin Hocam'da;
"Ona 'son edip' diyesim geliyor.
Yani, hayatı edebiyat olarak gören, edebiyatla üreten, ören bir yazı tutkunu…
Yazmak için yaşayan -ya da yaşamayan- hassas biri.
Bir zamanlar Babıali’de edip yazarlar vardı. Gazetelere edebi yazılar yazan yazarlar.
Öyle günlük haberciliğe filan bulaşmayanlar. Yazıları ve romanları tiraj almak için yayınlananlar…
Sonra zamanlar değişti, gazete yazarları allame kesildi, kalemlerini keskinleştirip başta siyaset her konuda yazmaya başladılar.
Selim onlara uymadı.
Romantik bir edip kaldı.
İkimiz de 1960’larda Memet Fuat’ın Yeni Dergi’de “lanse ettiği” genç yazarlardandık. Sık görüştüğümüz yıllar oldu. Uzun yıllardır yollarımız kesişmedi. O hep edip kaldı, biz gazeteciliğin dehlizlerine indik. Belki de oralarda kaybolduk.
Selim İleri özeldi."
****
Bir yazısında da şöyle demişti Selim İleri;
"Her ölüm, geride bir boşluk bırakır.
Ama en çok, ölenle birlikte yitip giden hatıralar beni etkiler."
"Kimsesizlerin, kalbi kırıkların yazarı"
Selim İleri...
Kendi ifadesiyle;
"Yazmak ve okumak; tek mutluluğu " olan kalem ustası...
Eserleri ve o hatıralarıyla yaşayacak!
Ruhu şad olsun...
