İzmir’in Aliağa ilçesinde faaliyet gösteren termik santralin, aradan geçen 11 yıla rağmen hâlâ gerekli ruhsatlara sahip olmadan çalıştığı ortaya çıktı. Ege Çevre ve Kültür Platformu (EGEÇEP), İzmir 3. İdare Mahkemesi ile Bölge İdare Mahkemesi kararlarını dayanak göstererek, “Santral 1. sınıf Gayrisıhhi Müessese (GSM) ruhsatı olmadan faaliyet göstermiştir” dedi. Kurum, İzmir Büyükşehir Belediyesi ve İzmir Valiliği’ne “derhal faaliyetin durdurulması” yönünde çağrı yaptı.
2014 yılından bu yana çalışmakta olan Aliağa Termik Santrali hakkında açılan davaların sonuçları, santralin hukuksuz bir şekilde faaliyetini sürdürdüğünü ortaya koyuyor. EGEÇEP’in yaptığı açıklamaya göre, santralin çalışmasına ilişkin daha önce verilen ÇED olumlu kararları mahkemelerce iptal edilmiş; ancak bu kararlar uygulanmamıştı. Son olarak 6 Mart 2025 tarihinde verilen yeni bir ÇED kararıyla, önceki yargı kararlarının etkisizleştirildiği öne sürüldü.
Valilik “ruhsat yok” dedi, mahkeme “dur” dedi
EGEÇEP’in avukatlarının ulaştığı dava dosyasına göre, İzmir Büyükşehir Belediyesi Encümeni 3 Mart 2025 tarihinde, santralin ruhsatsız çalıştığını tespit ederek “ruhsat alınıncaya kadar faaliyetten men” kararı verdi. Şirketin açtığı yürütmeyi durdurma talebi ise ilk aşamada kabul edilse de, İzmir Valiliği Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü 22 Mayıs 2025 tarihli resmi yazısıyla, santral için herhangi bir işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilmediğini bildirdi. Bunun üzerine İzmir 3. İdare Mahkemesi, şirketin yürütmeyi durdurma talebini 12 Haziran 2025 tarihinde reddetti. İtiraz süreci de 3 Temmuz 2025’te Bölge İdare Mahkemesi tarafından kesin olarak sonlandırıldı.
“İklim krizinde fosil yakıta yer yok”
EGEÇEP açıklamasında şunlar söylendi:
EGEÇEP olarak, 06.03.2025 tarihli “kanuna karşı hile ÇED olumlu kararı”nın iptali için açtığımız davanın yanı sıra, İzmir BŞB Encümeni’nin 03.03.2025 tarihli “ruhsat alınıncaya kadar faaliyetten men" kararının iptali için açılan dava dosyasına İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı yanında katılma talebinde bulunduk. Talebimiz üzerine dava dosyası bugün itibariyle UYAP sisteminden avukatlarımızın incelemesine açıldı. Avukatlarımız dava dosyasından çok önemli bilgi ve ara kararlarına ulaştı. Sırasıyla;
İzmir Büyükşehir Belediyesi Encümen kararının iptali davası 11 Mart 2025 tarihinde açılmış.
Davacı İZDEMİR ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM ANONİM ŞİRKETİ’nin yürütmeyi durdurma istemi hakkında Mahkeme, “idarenin birinci savunması ile işlem dosyası geldikten sonra karar verilmesine” karar vermiş
Bu karara davacı şirket tarafından hemen itiraz edilmiş ve İzmir Bölge İdare Mahkemesi tarafından 14.03.2025 tarihinde “savunma alınması ve ara kararı cevabı gelinceye kadar yürütmenin durdurulmasına” karar verilmiş
Bölge İdare Mahkemesi kararı üzerine İdare Mahkemesi’nce 05.05.2025 tarihinde İzmir Valiliği Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’nden, “termik santral için işyeri açma ver çalışma ruhsatı düzenlenip düzenlenmediğinin sorulmasına, bu ara kararı yerine getirilinceye kadar Encümen kararının yürütmesinin durdurulmasına” karar vermiş.
Ara kararına İzmir Valiliği Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Md. 22.05.2025 tarihli yazısı ile Valilik tarafından bir işyeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlenmediği yanıtı verilmiş.
Bu cevaptan sonra Mahkemece 12.06.2025 tarihli “davacının yürütmenin durdurulması isteminin reddine” karar verilmiş (İzmir 3.İdare Mahkemesi 2025/391 Esas).
Bu karara davacı şirketin itirazı, İzmir Bölge İdare Mahkemesi’nin 03.07.2025 tarihli kesin kararı ile reddedilmiş (İzmir Bölge İdare Mahkemesi Yedinci İdari Dava Dairesi 2025/673 Y.D. İtiraz nolu).
Bu kararlara göre, Aliağa Termik Santrali faaliyete başladığı 4 Nisan 2014 tarihinden bu yana 1.sınıf GSM işyeri açma ve çalışma ruhsatı olmadan çalışmış. Bu konudaki kanunsuzluğa ilişkin idari, cezai soruşturma ve diğer başvuru haklarımızı saklı tutuyoruz. Aliağa’nın, bölgemizin ve yeryüzünün çevre ve toplum sağlığına, gezegene karşı işlenen suçların takipçisi olacağımızı, yaşamı savunmaya devam edeceğimizi kamuoyunun bilgisine sunuyoruz.
