Bundan 20 sene önce, dönemin Konak Belediye Başkanı Erdal İzgi, araç giremeyen dar sokaklarda yıllarca çöp toplama hizmetinde kullanılan eşekleri emekliye ayırır.
Emeklilik haberi sonrası, o yıllarda Çağdaş Hayvanları Koruma Derneği Başkan Yardımcısı olan Fevziye Özkan kendisini arayan Yeni Asır muhabirine, “Madem eşekler emekli olacak o zaman tazminat da almalılar. Onca yıllık emekleri var, tazminat olarak güvenli bir yerde hayatlarını geçirsinler ve belediye onlara ömür boyu saman versin” der. Eşeklere Kıdem Tazminatı başlığı ile haber manşetten çıkar.
Başkan Erdal İzgi, Özkan’ın önerisini memnuniyetle karşılar. Konak Belediyesi, Spil’in eteklerindeki köyün yakınında hayatlarının kalanını geçiren eşeklere ölene kadar balya balya saman götürür. Hatta Özkan, arada sırada kontrol için bölgeye gittiğinde eşeklerin mutlu mesut, samanları eksik olmayacak şekilde yaşadıklarına da tanık olur.
***
İzmir emektar eşeklerine böylesi vefa göstermiş bir kent. 25 yıl sonra şimdi sırada atlar var.
Atlar derken, fayton atlarını kastediyorum.
Biliyorsunuz, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, İzmir’de fayton faaliyetlerini bitiren kararı resmen açıkladı. Şimdilik İzmir genelinde toplam 32 faytonun hizmetlerine son verildi.
Hayvanları seven ve yıllardır atların haline üzülen herkes bu kararı ayakta alkışlıyor.
Başkan Soyer’e ne kadar teşekkür etsek az.
Ama bu kararda STK’ların uzun yıllardır verdiği azimli mücadeleyi de unutmamak lazım. Mesela HAYTAP İzmir Temsilcisi Esin Önder’in fayton atları ile ilgili yetkili mercilere yazdığı dilekçelerin tek tek çıkışını alsak herhalde bir odayı rahatlıkla doldurur.
Sivil toplum örgütlerinin gönüllü ve candan mücadelesi fayton atlarının çilesinin sonlanmasındaki en etkili faktörlerden biridir. O nedenle de atlar için emek veren tüm gönüllülere, en içten teşekkürlerimi buradan sunuyorum. İyi ki varsınız.
***
Şimdi gelelim faytonların iptali sonrası atların ne olacağı konusuna…
Fayton faaliyetlerinin durdurulma kararı sonrasında Twitter üzerinden bir vatandaş “Fayton atları ne olacak Başkanım” diye sormuştu. Cevap İzmir Hemşehri Merkezi’nin (HİM) resmi Twitter adresinden geldi. HİM; “Atlar Doğal Yaşam Parkı’nda olacaklar” diye duyurdu.
Bence harika bir haber bu.
Neden derseniz, fayton atları, insanlarla iç içe yaşamaya alışmış. Dolayısıyla vahşi hayata adapte olmaları pek mümkün değil. Bu yüzden de iyi bakılacakları ve güvende olacakları İzmir Doğal Yaşam Parkı gibi bir yer bu atlar için biçilmiş kaftan.
Bu fikri şöyle geliştirmek geçiyor aklımdan:
Doğal Yaşam Parkı’nda atlar için ağaçlarla çevrili güzel ve geniş bir alan yaratılsa, o alanın girişine de bir tabela konsa… Tabelada şöyle bir şey yazsa mesela: “İzmir’in emektar fayton atları burada emeklilik hayatlarının keyfini sürüyor. Onlara, yılların emeği için ne kadar teşekkür etsek az.”
Doğal Yaşam’ı ziyaret edenler böylece İzmir’in emektar fayton atlarına da bir “merhaba” demiş olur. Yağmurda çamurda, kavurucu güneşin altında, asfalt ve betonun üzerinde geçirdikleri uzun yıllardan sonra bu atların artık toprağa basabildikleri bir ortamda, huzurlu ve güvende olduklarını görenlerin yüzlerini bir gülümseme kaplayacaktır mutlaka.
Eşeklerine vefa gösterip emeklilik tazminatlarını veren İzmir, eminim atlarını da unutmayacaktır.
