İzmir Ticaret Borsası’nın (İTB) son meclis toplantısında kentteki su kaynaklarının hızla azalması gündeme damgasını vurdu. İTB Başkanı Işınsu Kestelli, tarım ürünlerinin kalitesinde düşüş ve enerji maliyetlerindeki artışa dikkat çekerek, suya erişimin gittikçe zorlaştığını ifade etti. Özellikle Tahtalı Barajı’ndaki doluluk oranı yüzde 3,61’e gerilerken, birçok barajda da seviyeler rekor düşüklükte seyrediyor. Kentin önemli kısmında günlük yaşam için gereken suyun büyük bölümü artık yer altı kuyularından sağlanıyor. Kestelli, “Üreticilerimizin bir zamanlar 30-40 metreden çektiği suyu, şimdi 200-250 metreden bulabildiğini” hatırlatarak, mevcut tabloyu “güvenlik meselesi” olarak tanımladı.
Tarımın sürdürülebilirliği tehlikede
Türkiye’de su tüketiminin yüzde 77’si tarımda gerçekleşirken, azalan kaynaklar sektörde zincirleme sorunlara yol açıyor. Kestelli, “Su kaynaklarının azalması tarımı da sert bir şekilde etkiliyor. Verim ve kalite kaybı kaçınılmaz hale geldi, enerji masrafları da üreticiyi zorluyor,” dedi. Orta Vadeli Program’a (OVP) atıfta bulunan Kestelli, tarımsal büyümenin stratejik biçimde sürdürülmesi gerektiğini belirtti. Toplantıda vurgulanan başlıklar arasında bitkisel ürünlerde arz-talep dengesi, tarım arazilerinin etkin kullanımı ve yenilenebilir enerji kaynaklı organize tarım bölgelerinin artırılması ön plana çıktı.
Gazze’ye insanlık çağrısı yapıldı
Meclis konuşmasında Kestelli, Gazze’de yaşanan acılara kayıtsız kalınmaması gerektiğini vurguladı. “Gazze sadece bir toprak parçası değil insanlığımızın vicdan aynasıdır; o aynada gördüğümüz aslında kendi sessizliğimiz,” ifadeleriyle bölgede ölen çocukların her birinin insanlığın kaybı anlamına geldiğini belirtti. Kestelli, 21’inci yüzyılın bu “utanç verici katliamının” derhal sonlandırılması gerektiğini dile getirdi.
Tuzdan arındırma ve yenilenebilir enerji çözüm olabilir mi?
Toplantıda, su ayak izini azaltmak ve talebi düşürmek için günlük yaşamdan sanayiye hayatın her alanında önlemler alınmasının şart olduğuna dikkat çekildi. Kestelli, “Yağışın sınırlı olduğu bölgelerde tuzdan arındırma, yani deniz suyundan tatlı su elde etme süreci, günümüzün en pratik yaklaşımlarından biri fakat enerji yoğunluğu nedeniyle dezavantajları mevcut,” dedi. Suudi Arabistan örneğine dikkat çeken Kestelli, yenilenebilir enerjiyle bu işlemin desteklenmesinin önemine işaret etti. Türkiye olarak da yenilenebilir enerji kaynaklarının su altyapısında aktif biçimde devreye alınması gerektiğine vurgu yaptı.
Tarihi Borsa Sarayı için yeni bir adım
30 Ekim 2020 depreminden sonra güçlendirmeye ihtiyacı artan tarihi Borsa Sarayı için, öz kaynaklara ulaşılamaması üzerine Borsa’ya ait arsanın satışına karar verildi. Toplantıda yapılan açıklamada, buradan elde edilecek gelirle restorasyon ihalesinin başlatılarak geçmişin izlerine sadık kalacak şekilde Borsa Sarayı’nın İzmir’in ekonomik ve kültürel hayatına yeniden kazandırılması amaçlanıyor.
Hayvancılıkta adaptasyon ve dirençli gen kaynakları öne çıktı
İTB Meclis Başkanı Ömer Gökhan Tuncer, ülke tarımının potansiyelini henüz tam olarak ortaya koyamadığını ancak 85 milyonluk nüfusun gıda ihtiyacını karşılamada giderek zorlanıldığını ifade etti. “Tarım, bir milli güvenlik meselesi” diyen Tuncer, çiftçinin refahını ve sürdürülebilir tarımsal politikaları hayati önemde gördüklerini belirtti. Ayrıca, iklim değişikliğinin hayvansal üretimi de ciddi biçimde etkilediğine, yüksek sıcaklıkların virüs ve parazitlerin yayılımını artırdığına dikkat çekti. Tuncer, hayvan hastalıklarına karşı çevresel stres faktörlerine daha dirençli gen kaynakları oluşturulmasının gerekliliği üzerinde durdu.
