Ege Denizi'nde balık avı sezonu, balıkçılar için bereketli başlarken, sofralara yansıması aynı oranda olmadı. Enez'den Didim'e kadar uzanan geniş bir alanda avlanan balıkçıların ağlarına hamsi başta olmak üzere sardalya, çipura, dil balığı ve istavrit gibi çok sayıda tür takılıyor. Ancak bu bolluk, fiyat etiketlerine yansımadı. Özellikle Türk mutfağının vazgeçilmezi olan hamsi, bu sezon adeta karaborsaya düşmüş durumda. Sezonun açılmasıyla birlikte hem yurt içinden hem de yurt dışından gelen yoğun talep, küçük balığın fiyatını altınla yarışır hale getirdi. İzmir Balık Hali, her gün Türkiye'nin dört bir yanından gelen alıcıların akınına uğruyor, kasalarla alınan hamsiler soğuk hava depolu kamyonlarla Anadolu'ya dağılıyor.
Hamsi Avrupa sofralarını süslüyor
Bu yıl hamsi fiyatlarındaki olağanüstü artışın arkasındaki en büyük etken, patlama yapan ihracat rakamları oldu. İzmir Balıkçı İş Adamları Derneği Başkanı Şahin Çakan, özellikle Güney Avrupa ülkelerinden gelen talebe dikkat çekti. "İtalya, İspanya ve Portekiz'e inanılmaz bir hamsi ihracatı var. Hem taze hem de dondurulmuş olarak gönderiyoruz," diyen Çakan, 2025 yılı içinde sadece bu ülkelere 2 bin 241 ton hamsi gönderildiğini açıkladı. Karadeniz'de hamsinin istenilen düzeyde olmaması, tüm gözlerin ve talebin Ege'ye çevrilmesine neden oldu. Avlanan balığın büyük bir kısmının döviz girdisi sağlamak amacıyla yurt dışı pazarlarına yönlendirilmesi, iç piyasada arzın talebi karşılayamamasına yol açtı. Bu durum, basit bir arz-talep kuralı olarak fiyatları doğrudan yukarı çekti.
Halde mezat, tezgahta ateş pahası
İzmir Balık Hali'nde sabahın ilk ışıklarıyla başlayan hareketlilik, hamsi mezatlarıyla zirveye ulaşıyor. Talebin bu denli yüksek olması, balıkçıların ürünü açık artırma usulüyle satmasına neden oluyor. Bu durum, hal çıkış fiyatlarını dahi rekor seviyelere taşıyor. Dernek Başkanı Çakan, "Ege'de inanılmaz bir avcılık var, balık da var. Ancak tutulan balık talebi karşılayamıyor. Bu nedenle İzmir Balık Hali'nde hamsinin kilogramı kalitesine göre 250-300 TL arasında alıcı buluyor," ifadelerini kullandı. Halden bu fiyata çıkan hamsinin, nakliye ve perakendeci karı da eklendiğinde tezgahlarda vatandaşın karşısına ne kadarlık bir etiketle çıkacağı ise endişe konusu.
Alternatif öneri: Ege'nin kuru fasulyesi sardalya
Hamsi fiyatlarının el yaktığı bu dönemde, balıkseverlere uzmanından bir öneri geldi. Başkan Şahin Çakan, vatandaşlara hamsiye güçlü bir alternatif olarak sardalya tüketmelerini tavsiye etti. "Hamsi piyasası yüksek olduğu için alternatif olarak sardalyayı öneriyorum. Besin değeri olarak hamsiden farkı yok. Hatta sardalya daha yağlı ve lezzetli bir balıktır," diyen Çakan, "Sardalya, Ege'nin kuru fasulyesidir" benzetmesiyle bu balığın hem ekonomik hem de sağlıklı bir seçenek olduğunun altını çizdi. Sardalyanın yanı sıra tezgahlarda bolca bulunan istavrit, izmarit ve karagöz gibi daha uygun fiyatlı balıklar da bu sezon sofraları şenlendirmek için bir alternatif olarak öne çıkıyor.
