Türkiye'nin enerji altyapısının ve tüketim alışkanlıklarının anlık bir fotoğrafını sunan günlük elektrik üretim ve tüketim istatistikleri, Türkiye Elektrik İletim AŞ (TEİAŞ) tarafından kamuoyuyla paylaşıldı. Dün (20 Mayıs 2025 Salı) ülke genelinde gerçekleşen verilere göre, Türkiye'nin toplam elektrik tüketimi, elektrik üretimini yaklaşık 1.000 megavatsaat aşarak dikkat çekici bir tablo oluşturdu. Bu durum, enerji talebinin arzı geçtiği anlarda dış kaynaklara olan bağımlılığın altını çizerken, gün içerisindeki tüketim pikleri ve üretim kaynaklarının dağılımı da enerji politikaları açısından önemli veriler sunuyor.
Akşam saatlerinde enerji talebi tavan yaptı: En yoğun saat 21.00
TEİAŞ tarafından açıklanan verilere göre, dün Türkiye genelinde saatlik bazda en yüksek elektrik tüketimi akşam saatlerinde gözlendi. Saat 21.00'de, ülke genelindeki toplam elektrik talebi 43 bin 976 megavatsaate ulaşarak günün zirve noktasını oluşturdu. Bu durum, akşam saatlerinde evlerde aydınlatma, elektronik cihaz kullanımı ve sanayi tesislerinin vardiya değişimleri gibi faktörlerin etkisiyle elektrik tüketiminin arttığını gösteriyor. Akşam saatlerindeki bu pik talep, enerji şebekesinin anlık olarak bu yoğunluğu karşılayabilmesi için üretim ve iletim altyapısının ne denli önemli olduğunu bir kez daha ortaya koyuyor.
Buna karşılık, günün en düşük elektrik tüketimi ise sabah saatlerinde kaydedildi. Saat 07.00'de, Türkiye genelindeki toplam elektrik tüketimi 28 bin 889 megavatsaat olarak gerçekleşti. Bu saat dilimi, genellikle sanayi faaliyetlerinin henüz tam olarak başlamadığı ve evsel tüketimin de nispeten düşük olduğu bir zaman aralığına denk geliyor. Gün içerisindeki bu dalgalanmalar, enerji üretim planlamasında ve şebeke yönetiminde dikkate alınması gereken önemli dinamikler olarak öne çıkıyor.
Günlük üretim ve tüketim dengesi: Tüketim üretimi aştı
Günlük toplam verilere bakıldığında ise, dün Türkiye genelinde 911 bin 657 megavatsaat elektrik üretimi gerçekleştirilirken, toplam elektrik tüketimi ise 912 bin 650 megavatsaat olarak kayıtlara geçti. Bu rakamlar, günlük bazda tüketimin üretimi yaklaşık 993 megavatsaat aştığını gösteriyor. Bu fark, genellikle elektrik ithalatı yoluyla karşılanıyor ve Türkiye'nin enerji arz güvenliği açısından dış kaynaklara olan bağımlılığını yansıtıyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın uzun vadeli hedefleri arasında yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarının payını artırarak bu dışa bağımlılığı azaltmak bulunuyor.
Elektrik üretiminde kaynak dağılımı: İthal kömür santralleri zirvede, doğal gaz ve hidroelektrik takipte
Dün gerçekleştirilen toplam elektrik üretiminin kaynaklara göre dağılımı incelendiğinde, ithal kömür santrallerinin %17'lik payla ilk sırada yer aldığı görülüyor. Bu durum, Türkiye'nin elektrik üretiminde ithal kömüre olan bağımlılığının devam ettiğini ve enerji maliyetleri açısından dış piyasalardaki kömür fiyatlarına duyarlı bir yapının sürdüğünü gösteriyor.
İthal kömür santrallerini, %16,3'lük payla doğal gaz santralleri izledi. Doğal gaz, özellikle esnek üretim kabiliyeti ve pik talepleri karşılama konusundaki etkinliği nedeniyle elektrik üretiminde önemli bir rol oynamaya devam ediyor. Ancak, doğal gazın da büyük ölçüde ithal ediliyor olması, enerji arz güvenliği ve maliyetleri açısından bir diğer önemli faktör olarak karşımıza çıkıyor.
Üçüncü sırada ise %16,2'lik payla barajlı hidroelektrik santralleri (HES) yer aldı. Hidroelektrik santraller, yerli ve yenilenebilir bir kaynak olması nedeniyle Türkiye'nin enerji portföyünde stratejik bir öneme sahip. Ancak, HES'lerin üretimi büyük ölçüde yağış rejimine ve su seviyelerine bağlı olduğu için mevsimsel dalgalanmalar gösterebiliyor.
Bu üç ana kaynağın ardından rüzgar, güneş, linyit, jeotermal ve diğer yenilenebilir enerji kaynakları ile yerli kömür santralleri geliyor. Türkiye'nin enerji politikalarında yenilenebilir enerji kaynaklarının payının artırılması hedeflenirken, bu alandaki yatırımların ve kurulu gücün artması, gelecekte kaynak dağılımında önemli değişikliklere yol açabilir.
Enerji ticaretinde son durum: Elektrik ithalatı ihracatı geride bıraktı
Türkiye'nin komşu ülkelerle olan elektrik ticareti de günlük enerji dengesi açısından önemli bir kalem. Dün itibarıyla Türkiye, toplam 6 bin 329 megavatsaat elektrik ihracatı gerçekleştirirken, 7 bin 321 megavatsaat elektrik ithalatı yaptı. Bu rakamlar, dün Türkiye'nin net elektrik ithalatçısı konumunda olduğunu gösteriyor. Elektrik ithalatı ve ihracatı, genellikle arz-talep dengesi, komşu ülkelerle yapılan anlaşmalar ve uluslararası elektrik fiyatları gibi faktörlere bağlı olarak günlük bazda değişiklik gösterebiliyor. Türkiye, özellikle Bulgaristan, Gürcistan ve Yunanistan gibi ülkelerle elektrik ticareti yapıyor.
