Türkiye ekonomisinin barometresi olarak kabul edilen inşaat sektörü, 2025 yılının yaz aylarında da güçlü performansını sürdürerek dikkatleri üzerine çekti. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan Temmuz 2025 İnşaat Üretim Endeksi verileri, sektörün yıllık bazda kaydettiği çift haneli büyümenin altını çizdi. Geçen yılın Temmuz ayına kıyasla inşaat üretimi genelinde yüzde 24,1'lik etkileyici bir artış yaşandı. Bu güçlü büyüme, sektörün tüm alt kollarında kendini hissettirirken, ekonomideki çarkların döndüğüne ve yatırım iştahının canlı kaldığına işaret ediyor. Aylık bazda ise büyüme hızının bir miktar yavaşladığı ancak pozitif seyrini koruduğu gözlemlendi. Haziran ayına göre Temmuz'da kaydedilen yüzde 1,9'luk artış, sektördeki ivmenin devam ettiğini teyit etti. Bu veriler, özellikle istihdam ve 250'den fazla alt sektöre sağladığı katma değerle bilinen inşaat sektörünün, Türkiye ekonomisinin genel sağlığı açısından ne denli kritik bir rol oynadığını bir kez daha kanıtladı.
İnşaat şantiyeleri alev alev: yıllık artış yüzde 24'ü aştı
Temmuz ayında kaydedilen yüzde 24,1'lik yıllık artış, inşaat sektörünün son bir yılda ne denli büyük bir atılım gerçekleştirdiğini gösteriyor. Takvim etkisinden arındırılmış endeks değerlerine göre yapılan bu hesaplama, sektördeki reel büyümeyi net bir şekilde ortaya koyuyor. Bu oran, geçtiğimiz yılın aynı dönemine kıyasla şantiyelerdeki üretim hacminin neredeyse dörtte bir oranında arttığı anlamına geliyor. Sektördeki bu canlanma, hem kentsel dönüşüm projelerinin hızlanması hem de deprem sonrası yeniden yapılanma faaliyetlerinin artan ivmesiyle açıklanabilir. Ayrıca, kamu ve özel sektör tarafından başlatılan yeni yatırım projelerinin de bu etkileyici büyüme rakamında önemli bir payı olduğu düşünülüyor. İnşaat sektöründeki bu güçlü performans, çimento, demir-çelik, seramik gibi bağlantılı sanayi kollarında da üretimin ve ticaretin canlanmasını beraberinde getirerek ekonomi geneline yayılan pozitif bir etki yaratıyor. Yıllık bazdaki bu güçlü büyüme trendi, sektörün önümüzdeki dönemde de ekonomik büyümenin itici güçlerinden biri olmaya devam edeceğine dair beklentileri güçlendiriyor.
Bina inşaatı büyümenin lokomotifi oldu
İnşaat sektörünün genelindeki bu güçlü büyümenin arkasındaki ana itici güç, konut, ofis, alışveriş merkezi gibi projeleri kapsayan bina inşaatı faaliyetleri oldu. TÜİK verilerine göre, bina inşaatı sektörü üretim endeksi, 2024 yılının Temmuz ayına göre yüzde 26,2 gibi rekor bir artış gösterdi. Bu oran, genel sektör ortalamasının da üzerinde bir performansa işaret ederek, büyümenin lokomotifi oldu. Özellikle büyük şehirlerdeki markalı konut projeleri ve kentsel dönüşüm kapsamında yenilenen binalar, bu artışta başı çekti. Bina inşaatlarındaki bu canlılık, yeni konut arzının artmasına ve emlak piyasasının hareketlenmesine de zemin hazırlıyor. Öte yandan, yol, köprü, baraj, liman gibi altyapı projelerini içeren bina dışı yapıların inşaatı sektöründe de dikkate değer bir büyüme kaydedildi. Bu alandaki endeks, yıllık bazda yüzde 16,4 artış gösterdi. Her ne kadar bina inşaatının bir miktar gerisinde kalsa da, bu oran kamunun altyapı yatırımlarına devam ettiğini ve ülkenin fiziki altyapısının güçlendirilmesine yönelik çalışmaların sürdüğünü gösteriyor.
Uzmanlık gerektiren işlerde de güçlü artış
Sektörün bir diğer önemli kolu olan ve elektrik tesisatı, sıva işleri, yalıtım, doğrama montajı gibi tamamlayıcı işleri kapsayan özel inşaat faaliyetleri de büyümeden payını aldı. Bu alandaki üretim endeksi, yıllık bazda yüzde 22,6 oranında artarak sektörün genelindeki pozitif tabloyu destekledi. Bu artış, sadece kaba inşaatların değil, aynı zamanda ince işçilik ve tamamlayıcı hizmetlere olan talebin de ne kadar güçlü olduğunu gösteriyor. Özel inşaat faaliyetlerindeki canlılık, genellikle yeni başlayan projelerden ziyade tamamlanma aşamasına gelen inşaatların yoğunluğunu yansıtır. Bu durum, önümüzdeki aylarda piyasaya sunulacak yeni konut ve iş yeri sayısında bir artış yaşanabileceğinin de bir habercisi olarak yorumlanabilir. Üç alt sektörün de yıllık bazda güçlü ve çift haneli büyüme sergilemesi, inşaat sektörünün temelinin sağlam olduğunu ve büyümenin genele yayıldığını ortaya koyan en önemli gösterge olarak öne çıkıyor.
Aylık büyüme hız kesti ama pozitif seyir korundu
Yıllık bazdaki etkileyici tablonun aksine, aylık veriler sektördeki büyüme hızının bir miktar ivme kaybettiğini ancak durmadığını gösteriyor. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış endeks değerlerine göre, inşaat üretimi Temmuz ayında bir önceki ay olan Haziran'a göre yüzde 1,9 arttı. Bu oran, sektördeki çarkların dönmeye devam ettiğini gösterse de, önceki aylarda görülen daha yüksek oranlı artışlara kıyasla bir yavaşlamaya işaret ediyor olabilir. Aylık bazda alt sektörler incelendiğinde, en güçlü artışın yine bina inşaatı sektöründe yaşandığı görülüyor. Bina inşaatı endeksi, Haziran ayına göre yüzde 2,6'lık bir artış kaydetti. Ancak, bina dışı yapıların inşaatı ve özel inşaat faaliyetleri sektörlerindeki artışlar daha mütevazı seviyelerde kaldı. Bina dışı yapıların inşaatı endeksi aylık yüzde 0,3 artarken, özel inşaat faaliyetleri endeksi ise yüzde 0,2'lik sınırlı bir artış gösterdi. Altyapı ve tamamlayıcı işlerdeki bu yavaşlama, büyük projelerin tamamlanma aşamasına gelmesi veya yeni projelere başlama hızındaki bir duraksama ile ilgili olabilir. Önümüzdeki ayların verileri, bu yavaşlamanın geçici bir durum mu yoksa yeni bir trendin başlangıcı mı olduğunu daha net gösterecektir. Gözler, bir sonraki bültenin yayımlanacağı 15 Ekim 2025 tarihinde olacak.
