Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), sağlık sektöründeki fiyat düzenlemelerinin Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) üzerindeki etkisini değerlendiren kapsamlı bir rapor yayımladı. Bankanın “Sağlık Uygulaması Tebliği Tarife Değişikliğinin TÜFE’ye Yansımaları” başlıklı çalışmasında, yılbaşından bu yana gerçekleştirilen düzenlemelerin enflasyon üzerindeki nihai etkileri incelendi. Ocak ayında yapılan değişikliklerin yıllık enflasyonu 0,76 puan artırdığı, şubat ayında ise bu etkinin 0,34 puan olarak ölçüldüğü belirtildi.
Muayene katılım payındaki değişiklikler dikkat çekti
Analizde özellikle muayene katılım payında yapılan düzenlemelere vurgu yapıldı. Ocak 2025’te kamu hastanelerinde ortalama 6,50 TL olan muayene katılım payı 30 TL’ye, özel hastanelerde ise 15 TL’den 50 TL’ye yükseltildi. Ancak, 23 Şubat 2025’te yapılan yeni bir düzenlemeyle kamu hastanelerindeki muayene katılım payı 10 TL’ye düşürüldü. TCMB uzmanları, bu değişikliklerin ocak ayında enflasyonu 0,56 puan yukarı çektiğini, şubat ayında ise 0,29 puanlık bir düşüş sağladığını belirtti.
Enflasyona iki temel kalem üzerinden etki etti
Raporda, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) kapsamında yapılan düzenlemelerin TÜFE sağlık grubu içinde iki kalemi doğrudan etkilediği belirtildi. Bunlar:
- Muayene katılım payı (kamu hastaneleri)
- Özel hastane doktor muayene ücreti
Analize göre, muayene katılım payındaki artış, tüketici enflasyonuna doğrudan olumsuz bir etki yaptı. Öte yandan, özel hastanelerdeki muayene ücretlerinin zaten yüksek seviyede olduğu ve yapılan zamların enflasyona sınırlı bir katkı sağladığı ifade edildi.
Enflasyon üzerindeki etkisi hesaplandı
TCMB ekonomistleri, yapılan düzenlemelerin enflasyon üzerindeki etkisini, gerçekleşen TÜFE ile düzenlemelerin olmadığı bir senaryo üzerinden hesapladı. Bu analiz doğrultusunda, muayene katılım payındaki değişiklikler ocak ayında enflasyonu 0,56 puan artırırken, şubat ayında 0,29 puan aşağı çekti. Yılbaşından itibaren yapılan SUT düzenlemelerinin toplamda enflasyona 1,1 puanlık bir etki yaptığı sonucuna varıldı.
Şubat ayında dengelenme gözlendi
Mevsimsellikten arındırılmış verilere bakıldığında, ocak ayında yapılan değişikliklerin aylık enflasyonu 0,4 puan artırdığı, B ve C endeksleri üzerindeki etkisinin ise yaklaşık 0,6 puan olduğu belirlendi. Ancak şubat ayında bu etkinin 0,1 puanlık düşüşle dengelendiği ifade edildi.
Raporda ayrıca ana eğilim göstergelerinin yıllık bazda iyileştiği vurgulandı. Geçen yılın şubat ayında ortalama yüzde 4,1 olan göstergelerin bu yıl aynı dönemde yüzde 2,4 seviyelerine gerilediği aktarıldı. Bu durumun, yıllık enflasyondaki düşüşün sadece baz etkisiyle değil, temel eğilimdeki iyileşmeden kaynaklandığını gösterdiği belirtildi.
Enflasyondaki yavaşlamanın temel nedeni
Analiz, muayene katılım payındaki düzenlemelerin enflasyon üzerindeki geçici etkisini gözler önüne sererken, sağlık sektöründeki fiyat değişiklikleri dışarıda tutulduğunda yıllık TÜFE’deki yavaşlamanın temel olarak ana eğilimdeki düşüşten kaynaklandığını ortaya koydu.
TCMB’nin çalışması, sağlık harcamalarının tüketici enflasyonu üzerindeki etkisinin geçici olduğunu ancak fiyat değişikliklerinin genel enflasyon görünümüne kısa vadede yön verebileceğini ortaya koyuyor.
