CHP Niğde Milletvekili ve TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, tarım sektöründe sosyal güvenlik sisteminden kopuşun derinleştiğini vurguladı. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) verilerine dayanan açıklamasında Gürer, üreticilerin artan maliyetler karşısında prim ödeyemez hale geldiğini ve bu durumun tarımsal üretimin geleceği için alarm verdiğini söyledi.
Gürer, “2009 yılında Tarım Zorunlu 4B (BAĞ-KUR) sigortalısı olan üretici sayısı 1 milyon 14 bin 948 kişiydi. Ancak bu sayı 2024 Aralık itibarıyla 427 bin 298’e geriledi. Yani 15 yılda 587 bin üretici sigorta sisteminin dışına çıktı. Oransal olarak baktığımızda bu, yüzde 58’lik bir düşüş demek” dedi.
Ücretli olarak tarımda çalışanların da benzer bir tabloyla karşı karşıya olduğunu belirten Gürer, “2925 sayılı Kanun kapsamında 4A sigortalı sayısı 2009’da 178 bin 541 iken, 2024’te bu sayı sadece 14 bin 676’ya düştü. Azalış oranı yüzde 91’i buldu. Bu, tarımda çalışan on binlerce emekçinin artık kayıt dışı ve güvencesiz çalıştığını gösteriyor” diye konuştu.
Tarım sektöründeki bu gerilemenin temel nedeninin gelir gider dengesizliği ve üretici refahının ortadan kalkması olduğunu vurgulayan Gürer, “Çiftçi artık yarınını değil, bugünü kurtarmaya çalışıyor. Kazanç elde edemediği ürün için sigorta primi ödemeyi bir yük olarak görüyor. Sosyal güvenlik sisteminden ilk vazgeçilen harcama kalemi prim ödemesi oluyor” ifadelerini kullandı.
Gençlerin köyde kalmak istemediğini, sigorta kapsamına dahil olmanın maliyetinin altından kalkılamadığını dile getiren Gürer, “Kırsalda genç ve kadın üreticiler için SGK primlerini devlet üstlenmelidir. Prim artışları üreticiyi sistem dışına itiyor. Cumhurbaşkanı seçim öncesi BAĞ-KUR prim gün sayısının 9000’den 7200’e düşürüleceğini vadetmişti, ancak aradan iki yıldan fazla zaman geçmesine rağmen bu söz yerine getirilmedi” dedi.
Gürer, tarımda sigortalılık oranını artırmak için prim indirimi, borç yapılandırması ve özel teşvik programlarının hayata geçirilmesi gerektiğini söyledi. “Kadınlar, gençler ve mevsimlik tarım işçileri için ayrıcalıklı teşvik modelleri oluşturulmazsa kırsaldaki çöküş devam eder, şehirlerdeki işsizlik katlanır” uyarısında bulundu.
Son olarak Gürer, “Tarımda sosyal güvenlik, sadece bireyin değil üretimin de güvencesidir. Üretici sosyal güvenlikten çıkıyorsa bu üretimdeki sorunların arttığına işarettir. İktidar çiftçinin kayıt içinde kalması için gerekli destekleri sağlamalı ve çözüm odaklı politikaları bir an önce hayata geçirmelidir” dedi.
