Adalet sadece mahkeme kapılarında gerçekleşmiyor. Çalışanları daha da yoksullaştıralım dedikleri dönemde ülkede gelir dağılımındaki adaletsizliğe bakalım.
Credit Suisse tarafından açıklanan Küresel Servet Raporu'nda Türkiye’nin içinde bulunduğu adaletsiz gelir dağılımı net bir biçimde ortaya konulmuş. Bu rapora göre, nüfusun yüzde 1’lik diliminde yer alanların sahip olduğu servet toplamın yüzde 39.5'ini oluşturuyor. Hatta en zengin yüzde 5'lik dilimde yer alanların serveti ülkede yaşayan geri kalan yüzde 95’in servetine eşit.
Bir taraftan “ihracatçılar” çalışanların yoksullaşmasını istiyor, diğer taraftan iktidar sabit gelirlileri daha fazla yoksullaştıracak politikaları uygulamaya çalışıyor.
***
Ülkemizde ne yazık ki gelir dağılımı hızla bozuluyor. TÜİK, 2021 yılını referans alan Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması sonuçlarını yayımladı. Ölçüme esas alınan 2021 yılı, Merkez Bankası’nın faizi düşürmeye başlaması sonucu enflasyonun hızla artarak yılsonunda yüzde 36.08’e ulaştığı yıldır 2020 yılsonunda yüzde 14.60 idi. Enflasyondaki bu hızlı yükseliş toplumda gelir dağılımını bozarak düşük gelirlilerin gelirden aldığı payın daha da düşmesine yüksek gelirlilerin ise payının yükselmesine yol açtı. 2020 yılında nüfusun en düşük gelirli yüzde 20’si gelirden yüzde 6.1 pay alırken bu oran 2021’de yüzde 6’ya gerilemiş. Buna karşılık gelirden en yüksek payı alan nüfusun yüzde 20’si 2020’de gelirin yüzde 46.7’sini alırken 2022’de yüzde 48’ini almışlar.
***
Gelir dağılımı düşük gelirliler aleyhine bozuluyor. İkincisi 2022 yılsonunda enflasyonun yüzde 64.27’ye ulaştığı dikkate alınırsa asıl bozulmanın 2022 verileri açıklandığında ortaya çıkacağını söyleyebiliriz. World Inequality Lab tarafından hazırlanan 2022 Dünya Eşitsizlik Raporu'na göre Fransa'da en az kazanan yüzde 50’lik kesim en fazla kazanan yüzde 10’luk kesimden 7 kat daha az kazanırken Brezilya’da ise bu değer 29 katı buluyor. Türkiye’de ise 2021’de nüfusun en çok kazanan yüzde 10’unun yıllık ortalama geliri, en az kazanan yüzde 50’lik kesimden 23 kat fazla. Bu skorla Türkiye, Brezilya, Meksika ve Hindistan gibi ülkelerle birlikte dünyada gelir dağılımının en eşitsiz olduğu ülkeler arasındayız.
Enflasyon, ahlak götürür. Yani toplumun genel ahlak düzeyi düşer. İkincisi alt gelir gruplarından üst gelir gruplarına ve yurtiçinden yurtdışına servet transferine neden olur.
Haftaya yeniden buluşmak üzere hoşça kalın dostlar.
