Gün, Enis Fosforoğlu dostlar. Enis Fosforoğlu ki; Renan Fosforoğlu'ndan oldu, Mualla Kavur'dan doğdu. 74 yıl önce bugün, 31 Mayıs 1948’te, İstanbul’da… 22 Haziran 2019'da Büyükada'dan havalandı da, kuş oldu uçtu başka bir diyara ya hani; yaşıyor yine, biliyorum oralarda-arafta... Yaşıyor ve bize bakıyor, bizi izliyor. Hissetmiyor musunuz, duyumsamıyor musunuz dostlar, bakın orada bize gülümsüyor.
Belkıs Dilligil, teyzesi. Avni Dilligil, eniştesi. Aliye Rona, eniştesinin kız kardeşi... Bu kadar sinema oyuncusu olan bir aileye mensup olup da, oyunculuktan başka mesleğe yönelme şansı olabilir miydi Enis’in? Olmadı da...
Galatasaray Lisesi'nden sonra, Ankara Devlet Konservatuarı'nı kazandı. Konservatuvardan mezun olduktan hemen sonra İstanbul'a döndü... Atıf Yılmaz'ın yönettiği; Yılmaz Güney ile Hülya Koçyiğit'in başrollerini paylaştığı 'Zeyno' ile. Nejat Saydam'ın yönettiği; Türkan Şoray ile Tanju Gürsu'nun başrollerini paylaştığı 'Herkesin Sevgilisi'' filmlerinde roller aldı.
İstanbul'da sinema kariyerine başladıktan kısa bir süre sonra Ankara Devlet Konservatuvarı'ndan yüksek dereceyle mezun olması nedeniyle, Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü'nden teklif aldı. O teklifi değerlendirerek Ankara'ya döndü.
Sinema kariyerine ise bir seslendirme sanatçısı olarak sesiyle devam etti... 'Hababam Sınıfı', 'Uyanık Kardeşler' ve 'Mavi Eşarp'ın da aralarında olduğu birçok film için seslendirme yapan Enis Fosforoğlu, 1970'de başladığı Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü'ndeki görevinden 1976'da istifa ederek İstanbul'a döndü.
Çeşitli tiyatro topluluklarıyla sahneye çıkarken, ikinci dönem sinema oyunculuğu kariyerine 'Derbeder' ile başladı. Ne var ki dönem, sinema için kötü bir dönemdi. Bir yandan TV'nin yaygınlaşması, diğer yandan terör olayları; izleyicileri iyiden iyiye sinemadan uzaklaştırmaya başlamıştı.
1978'de Levent Kırca ile birlikte TRT'de, 'Siz Olsaydınız Ne Yapardınız?' adlı bir komedi programı yaptı... Fosforoğlu ile Kırca, '7 Gün' adlı dergiye verdikleri röportajda; “Bizi kimse ayıramaz” demişlerdi ama çok tutan programları, komünizm propagandası yapıldığı iddiasıyla yayından kaldırılınca ayrılmak zorunda kaldılar.
Seks filmleri furyasıyla zor döneme giren Türk Sineması'nda; 1979 yılında parlak günlerine dönme sinyali, Enis Fosforoğlu ve meslektaşları için umutların yeşermesine neden oldu... Ne var ki yeşeren o umutlar; sadece bir yıl sonra iyice artan terör olaylarının ve 12 Eylül Askeri Darbesi'nin enkazı altında kaldı... 12 Eylül 1980'de gerçekleştirilen askeri darbeyle ilan edilen sıkıyönetim, ülkenin sanat ürünü üretimini de olumsuz şekilde etkiledi.
Enis Fosforoğlu; Türk sinemasının 1976-1980 arasındaki buhranlı döneminde, sadece 4 filmde oyunculuk, 6 filmde ise seslendirme yapma olanağı bulabildi... Türk sinemasının geleceğini göremediği 1980'de, Kadıköy'de Enis Fosforoğlu Tiyatrosu’nu kuran sanatçı, sahnelediği oyunlarla ayakta kalmaya çalışırken, verdiği derslerle birçok oyuncunun yetişmesine zemin hazırladı.
Tiyatrosunun idari işleri, oyun yazımı, yönetimi ve tiyatro derslerine ağırlık vermesinin yanı sıra; Türk Sinemasının yeni kimlik arayışının, yazlık sinemaların kapanmasıylasalon sayısındaki büyük düşüşünfilm sayısını daha da azaltması, sinemadan iyiden iyiye uzaklaşmasına neden oldu.
Enis Fosforoğlu ; ilk kez 1986'da sahnelediği, Hüseyin Rahmi Gürpınar'ın eseri ‘Şıpsevdi'yi, 2011'de tiyatro seyircisiyle yeniden buluşturdu.
Sanatçı; 'Şıpsevdi'de, kızı Seren Fosforoğlu ile 'Ağabey-Kardeş'i canlandırdı. 1990'dan sonra ise dönemin modası TV dizileriyle oyunculuğa tekrar döndü.
11 Haziran 2019’da geçirdiği kalp krizinin ardından İstanbul’da hastaneye kaldırıldı. Tedavisi yapılıp taburcu olduktan sonra, 22 Haziran 2019’da, Büyükada’daki evinde tekrar kalp krizi geçirdi.
Şakacı yönüyle bilinen usta sanatçının vefatını, kardeşi tiyatro ve dublaj sanatçısı Ferdi Merter’in oğlu, yeğeni, oyuncu ve yazar Almula Merter Churm; “Amcam, baba yarım, bu nasıl bir şaka?” mesajıyla duyurdu. Son şakasını yaptı Usta… Yaptıkları ve dokunuşlarıyla ‘Sonsuza kadar yaşayacak yaşamaz’lara araf diyorlar ya hani adına, şimdi erişilmez uzaklarda.
74. doğum günü kutlu olsun. Anısına ve üretimlerine saygıyla…
