31 Mart seçimlerini siyasi literatürümüze yeni bir tabir kazandırdı. AKP Genel Başkan Yardımcısı ve Seçim İşleri Başkanı Ali İhsan Yavuz'un sarf ettiği, 'Hiçbir şey olmasa bile kesinlikle bir şeyler oldu ama fark edemedik' sözleri bu seçimin en çok hatırlanacak cümlesiydi. Her ne kadar Yavuz, böyle bir cümle kurmadığını iddia etse de bu iddiasını kanıtlamak için yayınladığı video ile kendi kendini yalanlama başarısı da gösterdi.
Yavuz, ne olduğunu fark edemese de, 1 Nisan'dan başlayarak Yüksek Seçim Kurulu'nun İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimlerini yenileme kararını açıkladığı 6 Mayıs'a kadar yaşanan ekonomik gelişmeler 'kesinlikle bir şeyler olduğunu' gösteriyor.
***
Yerel seçimin ertesi günü 5.70 TL olan dolar kuru dün itibariyle 6.20 TL'ye çıktı. Yine 1 Nisan'da 6.42 TL olan euro kuru dün itibariyle 6.96 TL seviyeleri gördü. Ekonomideki negatif işaretler dolar/TL kuru ile sınırlı değil. İki yıllık devlet tahvili faizi de Pazartesi gününe göre yüzde 4.82 artış göstererek yüzde 25.22’ye ulaştı. İki yıllık devlet tahvili 11 Ekim 2018 tarihinde son 10 yılın rekorunu kırarak yüzde 27’ye ulaştıktan sonra 15 Ocak 2019’da yüzde 18’in altına düşmüştü.
Borsa İstanbul da bir önceki kapanışına göre, yüzde 1.61 değer kaybederek 91 bin 482 puana geriledi. 29 Ocak 2018’de 120 bin puanı görerek tarihi zirvesini ulaşan Borsa İstanbul'un, o tarihten bugüne kaybı yüzde 25’e ulaştı.
***
Ekonomistler gidişattan endişeli. Ekonomist Hurşit Güneş, yerel seçim tekrarının yerli ve yabancı yatırımcının Türkiye’nin demokrasisine inancını daha da sorgular hale getireceğini düşünüyor. VOA Türkçe’ye değerlendirmelerde bulunan Marmara Üniversitesi öğretim üyesi Hurşit Güneş, “Demokrasi ve hukuku geliştirmeden tüketici güvenini arttırmak ve ekonomiyi toparlamak mümkün olmaz. İstanbul seçimleri hukuk ve güven noktasında hem tüketiciyi hem de yatırımcıyı örselemiştir” dedi.
Türkiye’nin “patronlar kulübü” olarak bilinen TÜSİAD da YSK’nın seçimi ertelemesinin ardından twitter hesabı üzerinden yayınladığı açıklamasında durumu “kaygı verici” buldu. TÜSİAD açıklamasında şu ifadelere yer verdi: “31 Mart yerel seçim sonuçları açıklanmadan evvel vurgulamış olduğumuz gibi, kapsamlı bir ekonomik ve demokratik reform gündemine odaklanmamız gereken bu dönemde, seçim ortamına geri dönmek kaygı vericidir.”
Ekonomist Cüneyt Akman ise Türk ekonomi yönetiminin yatırımcılara güven vermekten uzak olduğu görüşünde. Dr. Akman, “Ekonomiyle ilgili parlak şeyler söylemek mümkün değil. Uluslararası ajanslar yabancı yatırımcıların kaçtıklarını yazıyor. Tek fren mekanizması çok hızlı çıkarlarsa aşırı zarar ederler. O yüzden yavaş hareket ediliyor. Bugüne kadar Türkiye demokrasisi tartışılsa bile seçim yapabilir bir ülke olarak düşünülüyordu. Bu seçim tekrarı, hükümetin istemediği sonuç çıkarsa o seçimler yeniden yapılabilir düşüncesini ortaya koyuyor ki bu güvensizliği arttırır” sözleriyle kaygısını dile getiriyor.
***
Bu arada AKP'li Yavuz'un muhteşem tespiti bana Özdemir Asaf'ın dizelerini hatırlattı:
Geleceğim, bekle dedi, gitti..
Ben beklemedim, o da gelmedi.
Ölüm gibi bir şey oldu.
Ama kimse ölmedi.
