Geçenlerde gözüme çarpı; futbol antrenör ya da teknik direktörlerinin belge ya da lisans ücretleri… Az daha gözüm çıkıyordu!
Tahmin edeceğiniz gibi ister amatör olsun ister profesyonel, tüm takımların bir çalıştırıcıya ihtiyacı var. Bazılarının birden çok daha fazlasına… Zaten yasal olarak da bir takımın en az bir tane sözleşmeli çalıştırıcısı olması gerekiyor. Takımların bulundukları ligler büyüdükçe çalıştırıcının yanında başka ek çalıştırıcılar da şart koşuluyor kurallar tarafından…
Ve tabii çalıştırıcı olan bu kişilerin ehliyetinin çeşidi de önem kazanıyor doğal olarak. Araba sürer gibi düşünün; B sınıfı ehliyetiniz ile otomobil sınıfı araç kullanabiliyorsunuz yasal olarak. B sınıfı ehliyet ile otobüs kullanamazsınız. Burada da TFF C adını verdiğimiz ehliyetle sadece amatör takımların başında sahaya çıkabilirsiniz. TFF C Lisans belgesine sahip kişi en fazla Bölgesel Amatör Ligde (BAL) takım antrenörü olabilir. BAL takımının teknik sorumlusu olamaz. Her türlü amatör takımın yaş gruplarında görev yapabilir. Bahsini ettiğim TFF C Lisansı bazı kurslar ve etkinliklerle önce UEFA B, ardından da UEFA A’ya yükseltilebiliyor. Sonrasında da UEFA PRO Lisans adını verdiğimiz, hocalığın en üst mertebesine erişiliyor. Profesyonellere de bir örnek vereyim; Profesyonel Süper Ligde mücadele eden bir takımın mutlaka UEFA PRO Lisanslı bir teknik sorumlusu olmak zorunda… Aynı takımın U15 kategorisinin hocası en kötü ihtimalle UEFA B Lisanslı olmalı mesela…
Bu teknik bilgi paragrafından sonra esas meseleye geleyim. Yeterli eğitimi almış, kurs görmüş, kendini geliştirmiş, yetiştirmiş hocalara elbette ki karşı değilim. Ehliyet sınıflandırması olmalı ve doğru şekilde uygulanmalı. Ancak karşı geldiğim bazı konular var ve hemen sıralıyorum;
Bahsini ettiğim bu lisans kursları genellikle iki ya da üç hafta sürüyor. Bazen iki bölümde bazen de tek celsede tamamlanıyor. Kursa katılanların büyük çoğunluğu dönemin futbolcuları… Türkiye Futbol federasyonu (TFF) eğitim alacakları seçerken ve sıralarken futbolculuk sürelerini ve eğitim düzeylerini baz alıyor. Ama asıl kıstas, futbol oynadığı ligin düzeyi… Yani on yıl profesyonel oynamış lise mezunu, on yıl amatör futbol oynamış ve üniversite bitirmiş birinin önüne geçebiliyor sıralamada…
Bu arada dört yıllık beden eğitimi meslek yüksekokulu futbol antrenörlüğünden mezun kişi direkt TFF C Lisansını alabiliyor. Eskiden UEFA B ile mezun oluyordu öğrenci... Çok bilen federasyon bu kuralı da değiştirdi. Okumuş değil, oynamış lazım çünkü!
Neden profesyonel liglerimizdeki hocalar hep eski futbolculardan oluşuyor? Neden doktora yapmış ya da yüksek lisanslı ve beden eğitimi bölümlerinden mezunlardan değiller? Hiç düşündünüz mü? TFF’nin internet sitesinde eğitim linkini bulursanız, altındaki ücretlendirme skalasını okuyup anlayabilirsiniz. UEFA PRO Lisans belgesini alabilmek için 45 bin TL ödemek zorundasınız. UEFA A, 15 bin, B ise dokuz bin beş yüz TL. Bu paraları kim rahatlıkla verebilir? Tabii ki endüstriyel futbolu en mükemmel şekilde özümsemiş olanlar!
TFF C Lisansı ile amatör takım çalıştırıcılarına sözüm yok. Kendilerini mümkün olduğu kadar geliştirip, bir şeyler yapmaya çalışıyorlar. Zaten daha da yukarıya gidemiyorlar. Ücretleri yukarıda yazdım. Amatör bu, adı üstünde! Biraz para buldu mu hoca, kendine değil takımına harcıyor. Siz hiç gördünüz mü profesyonel ligde ücretsiz çalışanını? Cebinden çok takımını düşünenini?
Dipnot; “Eğitim sistemi, belli bir düzene göre işlemesine karşılık, yaşam okulu düzensiz ve karışıktır.” Albert Einstein.
