İzmir’deki birçok fırın, hem askıda ekmek kampanyalarıyla hem de ucuz bayat ekmek satışıyla dar gelirli ailelerin yükünü hafifletmeye çalışıyor. Bu fırınlardan biri de 1896 yılından bu yana hizmet veren ve “askıda ekmek” uygulamasını ilk başlatan Tarihi Basmane Fırını. Fırın, günlük üretim dışında kalan bayat ekmekleri 5 TL’den satışa sunarken, askıya bırakılan ekmekleri ise ücretsiz olarak ihtiyaç sahiplerine ulaştırıyor.
Öte yandan İzmir Büyükşehir’in hayata geçirdiği Halk Ekmek ise ekmeği 8 liradan satıyor. Halk Ekmek, günde 160 bin ekmek üreterek vatandaşların daha ucuza ulaşmasını sağlıyor.
Tarihi fırın, umut oluyor
Fırın ustası Mahmut Öztekin, yaşadıkları tabloyu şöyle anlatıyor: “15 TL’ye ekmek alamayan çok sayıda insan sabah erkenden gelip bayat ekmek soruyor. Halk arasında 'ıskarta' denilen bir gün öncenin bayatlamış ekmeğini 5 liraya alıyor. Kalite aynı. 5-10 tane alan da oluyor, çünkü evde çocuk sayısı fazla, gelir yok. Bazıları ise 5 lirayı bile çıkaramıyor. Onlar için son umut ‘Askıda Ekmek.’ Eğer o da kalmazsa kendi cebimizden destekliyoruz. Kimseyi eli boş göndermiyoruz. Günde 100-120 askıda ekmek veriyoruz. Bugüne kadar 331 binden fazla ekmek askıya bırakıldı.”
İsraf durursa, kimse aç kalmaz
İzmir Fırıncılar Esnaf Odası Başkanı Kemal Sırtı, kentte bir yanda bayat ekmek alabilmek için kuyruğa giren insanlar varken, diğer yanda çöpe giden binlerce ekmek olduğuna dikkat çekerek çarpıcı tabloyu gözler önüne serdi.
“Sadece İzmir’de günlük yaklaşık 5 milyon ekmek üretiliyor. Bunun dörtte biri, yani yaklaşık 1 milyon 250 bin adet ekmek israf ediliyor. Bu sadece ekonomik bir kayıp değil, aynı zamanda toplumsal bir yaradır,” dedi.
Toplumsal farkındalığı artırmak amacıyla çeşitli çalışmalar yürüttüklerini belirten Sırtı, İzmir Fırıncılar Odası olarak ekmek israfına dikkat çeken bilgilendirici afişler hazırladıklarını ve bu afişlerin kent genelindeki tüm fırınlara dağıtılarak görünür alanlara asıldığını söyledi.
Sırtı sözlerini şöyle sürdürdü: “Bu israfın önüne geçebilirsek, hem ciddi bir ekonomik kaybı önlemiş oluruz hem de ekmeğe ulaşmakta zorlanan ihtiyaç sahibi vatandaşlara daha fazla destek sağlama imkânı yaratırız.”
Foggo: Yoksulluk derinleşiyor
Derin Yoksulluk Ağı Kurucusu Hacer Foggo ise her geçen gün yoksulluğun derinleştiğine tanık olduklarını aktardı. BirGün gazetesinde yer alan habere dikkat çeken Foggo, “Aile Bakanlığı verilerine göre, ailesi yanında en temel ihtiyaçları dahi karşılanamayan çocuk sayısı Haziran 2025 itibarıyla 171 bin 895’e ulaştı. Ayrıca, aşırı yoksulluk çeken sayısı ise 11,8 milyona ulaşmış durumda. Bütün bu veriler özellikle çocuk yoksulluğunun artması, aynı zamanda kalıcı yoksulluğun da arttığının bir göstergesi” dedi.
Çocuk yoksulluğunun gelecek kuşakların da yoksunluğu anlamını taşıdığını ifade eden Foggo, şunları söyledi: “Temel ihtiyaçlara erişmek zorlaştı. Kirasını ödeyemeyen aynı zamanda gıdaya da erişemiyor, sürekli öğün atlıyor, çocuğuna beslenme koyamıyor, giysi alamıyor, çocuğunun eğitim ihtiyaçlarını karşılayamıyor ve buna her gün tanık oluyorum. Aileler için artık eğitim umut olmaktan çıktı. Tanık olduğum çok fazla ailede çocuklar okula gitmiyor. Bu nedenle bir an önce hak temelli bir sosyal politikaya ihtiyaç var; çocuğu okula döndürecek, anneyi/babayı sosyal güvenceli bir istihdamda olmasını sağlayacak.”
