Biliyorsunuz Kovid-19 pandemisini gerçekleştiren SARS-CoV-2 Koronavirüs için aşı çalışmaları başarı ile sonuçlandı ve bu hafta içinde ülkemizde de, diğer 42 ülkede olduğu gibi uygulamaya başlandı. Aşı, Çin menşeli bir devlet kuruluşu olan biyofarmasötik şirketi Sinovac tarafından geliştirilen koronavirüs aşısı CoronaVac. Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK) ve Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü uzmanlarınca 2 hafta boyunca inceleme ve onay sonucu sonrası şehirlere dağıtıldı. Şimdilik sağlık personeli ve 65 yaş üzeri hızla aşılanıyor.

Sağlık çalışanları kendi birimlerinde ve 5 gün içinde aşılamaları bitirildi. Sağlık çalışanları sonrası 65 yaş ve üzeri, yaşlı ve huzur evleri sakinleri, polis, adli personel gibi öncelikli kamu kurum çalışanları ve sonrasında da daha genç olan nüfusun tamamı uygulamaya alınacak. Bu süreçler için basın ve e-devlet dahil bir çok haberleşme platformu kullanılarak randevulu bir hizmet sistemi yaratılacak. Aşı 4 hafta aralıkla iki doz halinde yapılacak ve herkese bir aşı kartı verilerek takip edilecek.

Halen aktif olarak Kovid-19 hastalığı geçirmekte olanlar, daha önce Kovid-19 geçirenler, aşı sırası ve randevusu almış olmasına rağmen son 10 gün içinde hastalığı geçiren kişilerle temas öyküsü olanlara aşı uygulanmayacak. Ayrıca daha önce bir aşı uygulaması esnasında anaflaksi (aşırı alerjik reaksiyon) geçirenlerle hamileliklerinin ilk 3 ayında olanlara da aşı uygulaması yapılmayacak. Bunun dışında aşı için sırası gelen ama ateşi 38 derecenin üzerinde olan, tanısı konulmamış akut bir hastalık geçiren ya da kronik hastalığı olup bu hastalığın akut ataklarını geçiren insanlara da aşı yapılması ertelenecek. Son bir ay içinde canlı virüsün olduğu bir başka aşı yaptıranlar ile son iki hafta içinde grip, pnömokok gibi aşı uygulamasına tabii olanlar da bu sürelerin bitimine müteakip aşılamaya alınacaklar.

***

İlgili sağlık kuruluşlarının yatak kapasitesi bağlamında 5 ila 25 aşı uygulama odası oluşturularak soğuk zincir ile tedarik edilen CoronaVac aşı flokonu kontrol edilip kişiye enjekte ediliyor ve olası akut bir rahatsızlık için 30 dakika aşı olunan bölgede gözleme alınıyor. Nadir olmakla birlikte aşı yapılan bölgede kızarıklık, ağrı, şişkinlik, ateş, ishal, artrit ve kas ağrısına kadar geniş spektrumda yan etkilerin raporlandığını biliyoruz. Bunların dışında gelişebilecek yan etkiler de Bakanlığın tanımlanan izleme modüllerinde kaydedilerek takip edilecek.

Aşıların, ülkemizde dağıtımında il, ilçe, birim soğuk zincir sorumluları atandı ve aşıların aşı nakil kapları ve dolapları içinde uygulama merkezlerine artı 2 ila 8 derecede korunarak transferi sağlandı. Bu süreç soğuk zincir izleme kartları ile sıkı bir denetime tabi. Ayrıca elektronik çalışan donma izlemcileri de sisteme entegre. Soğuk zincirin bozulmadan aşı nakil kapları ile aşı odalarına intikali sonrası yine her il, ilçe ve birim için belirlenen aşı sorumlularının sevk ve idaresinde aşı yapılıyor.

Dünyada ilk çiçek aşısı uygulaması için kanunun çıkarıldığı 1885 yılından bu yana ülkemizde aşı çalışmaları ve kampanyaları büyük başarılarla süregelmiştir.1892 yılında ‘bakteriyoloji hanesi’ ve çiçek aşısı üretim evi açılmış, akabinde de difteri, kızıl, sığır vebası serumları üretilmiştir. Cumhuriyet döneminde de kızamıktan çocuk felcine su çiçeğinden kabakulağa kadar dünyaca başarısı gıpta ile izlenmiş çalışmalara devam edilmiştir. Kovid-19 için de aynı sağlık ordumuz aynı özveri ile bu çalışmaları tamamlayacaktır.

Sonuç olarak, okuyucularımızın basın, web siteleri ve e-nabız üzerinden Sağlık Bakanlığı bildirilerini yakından izlemelerini,aşı öncelikli grubunda iseler ASM (Aile Hekimi) ve İlgili hastanelerden randevu almalarını öneririm. Aşılama sürecinde sizlere verilecek Kovid-19 aşı kartını saklamanız ve istenmeyen yan etki oluştuğunda bildirim yapmanız da gerekecektir.

Umarım ilkbahar ile birlikte kısmi de olsa normal yaşam, tüm dünyada görülmeye başlanır.