Ekonomi nasıl düze çıkacak bilmiyorum.10 günde yüzde 20 fakirleştik. Zamlar hız kesmeden devam ederken yetkililer sabredin diyor.
O kadar çok sorun var ki hangisini söyleyeyim.
Türkiye’de uzun süredir baskılanan döviz kurları cumhurbaşkanı ve milletvekili seçimlerinin ardından hızlı bir yükselişe geçti. Döviz kurunun yatay seyrini sürdürdüğü seçimler öncesinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın swap dahil net rezervlerinin 21 yıl sonra eksiye düşmesi, piyasadaki döviz sıkıntısı ve bankalardan dövizini çekmek isteyen vatandaşlara yaşatılan gecikmeler, seçim sonrası yaşanabilecek kur patlaması ihtimalini gündeme getirmişti. 7 Haziran sabahı dolar, bir günde yüzde 7 yükselerek 23 lirayı aştı. Türk Lirası’nın son 1,5 yılın en büyük değer kaybı dünya basınında, 'Kasıtlı Devalüasyon’ olarak nitelendirildi.
***
‘Şimdi bedel ödeme zamanı (mı?)’ diyor ekonomist Yalçın Karatepe;
“Seçimler bitti demeden seçimlerin bittiğini nasıl ifade edebilirsiniz? Evet, dövizde yaşanan yükselişi kullanabilirsiniz. E, madem seçim bitti, artık iktidarın kurları baskılamasına gerek de kalmadı. Nasıl olsa sandıktan çıktılar. Dolar kuru 28 Mayıs’tan bu yazının yazıldığı 8 Haziran tarihine kadar yaklaşık yüzde 18 yükseldi. Seçimden önce iktisatçılar köşelerinde yazarken, vatandaşın bir kısmı döviz bürolarına, bazıları da kur korumalı hesaplara yöneldiler. Madem bir fayda söz konusu, bunun bir de maliyet tarafı olması lazım. İşte o maliyet şimdi size çıkarılıyor. Sadece kurlar artmıyor fiyatlar da hızla yükselmeye başladı. Akaryakıt fiyatları artıyor, çaya yüksek oranda zam yapıldı. Ve bunların devamı da gelecek.
Hazine ve Maliye Bakanlığı’na Mehmet Şimşek’in getirilmesi ile birlikte mevcut politikalardan bir dönüş yaşanacağı ve sorunların hızla çözüleceğine dair bir algı oluşturulmaya çalışılıyor. Genel geçer ifadeler kullanıyor olsalar da ne ile karşılaşacağımızı tahmin edebiliyorum: Artan yoksulluk.
Birkaç gündür ‘hep beraber destek olalım, sorunları çözelim’ çağrılarının temelinde, size çıkarılacak olan maliyete razı olmanızı sağlama çabası vardır. Enflasyonun nasıl ‘düşük’ çıkarıldığını hepimiz biliyoruz. Şimdi o orana referans vererek sizin ‘makul’ bir artışa razı olmanız beklenecek. Neyse, çok dert etmeyin. Yerel seçimlerden hemen önce doğalgaz faturalarınızı bir kez daha öderler. O zaman biraz rahatlarsınız.”
Haftaya yeniden buluşmak üzere hoşça kalın dostlar.