Sokakların, parkların, ağaçlık alanların, sahillerin, denizin pisliğini gördükçe sinirlerim bozuluyor. Çevreyi kirletenlere tahammül edemiyorum.
Şehirleri temiz tutmak belediyelerin asli görevidir. Ama o şehirde yaşayan insanların da vatandaş olarak çevreyi temiz tutma sorumluluğu olduğunu da unutmamak lazım.
Yediği gofretin ambalajını, içtiği suyun şişesini, çitlediği çekirdeğin kabuğunu, sigarasının izmaritini ve daha yüzlerce çöpü sokağa atanları anlayamıyorum.
Çöpü çöp kutusuna atabilmek için iyi eğitim almış olmak, iş güç sahibi olmak, zengin olmak falan gerekmiyor. Gayet basit bir eylem. Çöpe atılacağını düşündüğünüz her şeyin yeri çöp tenekesidir. Bu kadar!
Ama yok, öğrenemiyoruz bir türlü.
*
Bir toplumda çok basit ve yapılması gerekli bir eylem öğrenilemiyorsa, öğretmek için farklı yöntemleri devreye almak lazım.
Maalesef biz insanların bir şeyi öğrenmesi ve öğrendiğini uygulaması için ya ödül ya da ceza verilmesi gerekiyor.
Yasalarımıza göre aslında sokağa çöp atmak yasak. Cezası olan bir eylem. Ama denetim sistemi çalışmayınca, yere çöp atanlar cezalandırılmıyor. Yanlış bir eylem cezasız kalınca da kimse doğrusunu yapmayı öğrenmiyor.
*
Şu sıralar Bursa’nın İnegöl ilçesi, tüm Türkiye’ye örnek olması gereken bir çalışmaya imza atıyor. Geçtiğimiz günlerde basına yansıyan haberlere göre belediyenin kurduğu İzleme ve Değerlendirme Merkezi, ilçede 9 ayrı noktaya yerleştirildiği 45 kameradan yerlere sigara izmariti atan sürücüleri belirleyip, kullandıkları araç plakasını en yakındaki zabıtalara bildiriyor. Ekipler, izmarit atan sürücüler ile yayalara Kabahatler Kanunu uyarınca para cezası kesiyor. Zabıta Müdürlüğü son 1 ayda 248 kişiye 508 bin 896 lira ceza yazmış. Çok da iyi yapmış!
Arabalardan atılan sönmemiş sigara izmaritleri sadece çevreyi kirletmekle kalmıyor. Yol kenarlarındaki ağaçlık alanlarda çıkan birçok yangının da sebebi, izmaritler.
2 bin lira ceza alan sürücüler artık bir zahmet izmariti araçlarından atmamayı öğrenirler.
*
Bence bu tarz bir çalışmayı tüm belediyeler acilen hayata geçirmeli. Sürücülere yakın markaj uygulamanın yanı sıra en azından rekreasyon alanlarında, sahillerde, parklarda, insanların sosyalleşmesi için yapılmış yeşil alanlarda da yere çöp atanlar tespit edilerek ceza kesilmeli.
