Hepimiz aynı gemideyiz söylemi geçerli değil. Neden mi? Aynı gemide olsak bile, Melih Cevdet Anday'ın "Şinanay" adlı şiirinde sorduğu soruyu biz de soralım: "Lüküs kamarada kimler oturur(?)"
Profesör Yalçın Karatepe’nin yorumu:
“Bir tarafta artan enflasyon karşısında hızla yoksullaşan geniş halk kesimleri, diğer tarafta servetlerini artırma imkânına sahip küçük bir azınlığın varlığı. Bir tarafta, milli gelirden aldığı pay hızla azalan ücretli çalışanlar, diğer taraftan payını artıran şirketler kesimi. Bir tarafta artan üretim maliyetlerini karşılamak için kullandıkları krediler nedeniyle tarlaları icralık olan çiftçiler, diğer tarafta sağlanan sübvansiyonlar ile büyük paralar kazanan bankalar. Bir tarafta kredi kartı borcunu ödeyemeyen milyonlar, diğer tarafta karlarını hızla artıran şirketler. Su almakta olan bu geminin siz hangi kamarasındasınız?’’
Yoksullaştıran büyüme ne kadar sürdürülebilir?
Büyüme rakamları yoksuldan zengine kaynak aktarımını teyit ediyor ve iktidarın bilinçli tercihi olan bu politika sürdürülebilir değil.
İkinci çeyrek büyüme rakamları iktidar tarafından bir başarı olarak sunuldu. Ancak detaylarına inildiğinde veriler, pembe bir tablo çizmekten uzak.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun açıkladığı verilere göre Türkiye, yılın ikinci çeyreğinde yüzde 7,6 büyüdü.
Peki Türkiye gerçekten dengeli büyüyor mu?
Büyüme verilerinde öne çıkan en çarpıcı veri, işgücü ödemelerinin Gayrisafi Yurt İçi Hasıla'dan (GSYH) aldığı payın düşmesi oldu. Geniş kitlelerin yüksek büyümenin etkisini hissetmediğini vurgulayan iktisatçılar, bunun iktidarın başarısızlığından değil bilinçli tercihinden kaynaklandığını vurguluyor. Ancak uzun yıllardır devam eden bu politika tercihi artık sürdürülebilir değil.
Kadir Has Üniversitesi'nden iktisatçı Profesör Erinç Yeldan, "AKP resmi söylemi bunu büyük bir mucize, büyük bir başarı olarak paylaşıyor. Fakat bu rakamın ardında yatan gerçekleri biraz incelediğimiz zaman ücretli emek gelirleriyle geçinen insanlar açısından büyük bir tahribat olduğunu görüyoruz" diyor.
Çalışma ekonomisi uzmanı Yardımcı Doçent Özgür Müftüoğlu, "Bu kadar hazin bir düşüşün, emeğin gelirindeki, bu kadar büyük bir düşüşün göstergesi aslında Türkiye'deki sınıflar arasındaki güç dengesinin ne kadar bozuk olduğudur" ifadelerini kullanıyor.
Ekonomist Timothy Ash’e göre mevcut politikalar toparlanmaya engel.
Sonuçta yeni ekonomik model tutmuyor. Büyüme adaletsizliğini büyütüyor.
Haftaya yeniden buluşmak üzere hoşçakalın dostlar