Bu ülkede bir gün paranın yenemeyeceğini ve en büyük servetin beton değil beyin olduğunu öğreneceğiz. Bir gün…(Gülse Birsel)
Meslek ustamız Okan Yüksel, 31 yıl önce çalıştığı dergi için bir röportaj yapar. Konuştuğu bilim insanı; Ege Üniversitesi Coğrafya Bölümü öğretim üyesi merhum Prof. Ahmet Necdet Sözer’dir. Konu; tarih boyunca kenti yıkan İzmir depremleridir. Sözer Hoca, kentin jeolojik yapısını ve jeomorfolojik özelliklerini özelliklerini çok iyi tanıyan, bilendir. İlk sözü şu olur o röportajda; “İzmir batarsa fena batar!”
Ve devam eder Prof. Dr. Sözer; “Zira körfezi kuzey ve güneyden kuşatarak Bornova ovasına doğru uzanan fay (kırık) hatlarının varlığı ve etkinliği insana ürküntü veriyor. Bornova, Çiğli ve Balçova’da geniş alanlar kaplayan alüvyonlar bu nedenle yerleşme açısından oldukça tehlikeli bir zemin oluşturmaktadır. Ne hazindir ki, tarımsal açıdan büyük değer taşıyan bu alanlar, hızla kentleşmiş ve muhtemel bir deprem felaketine dayanıklılığı çok tartışmalı yapılar mantar gibi bitmiştir.
Tarihsel kayıtlar, İzmir’in pekçok kez büyük depremlere sahne olduğunu gösteriyor (…)
Ege’nin kuzeyinde Bakırçay ve Edremit körfezi kıyıları, Küçük ve Büyük Menderes Menderes havzaları, 1. derecede tehlikeli deprem kuşakları oluşturuyor. Ama kimin umurunda? Doğayı böylesine katledenler bir gün onun hışmına uğramaz mı?”
***
İçimiziz yakan deprem göstere göstere geldi. Ve 14.51'de; şairin dediği gibi “gömülmesek de toprağa birlikte/ acıya gömüldük hep birlikte…”
Hem de Sözer Hoca’nın nokta tarif ettiği bölgeyi de derinden etkileyerek.
Ekranlarda her gece değerli deprem bilimcilerin anlattıklarını, analizlerini, 31 yıl önce adres vererek anlatmıştı Hoca.
***
Bakın daha deprem enkazı kalkmadan haber sitelerine haberler düştü; “Çeşme’de SİT alanına 4 kat imar izni verildi!”, “Bayraklı Belediye Başkanı Sandal: İlçenin yüzde 60’ı yenilenecek!”
Verilere göre; 385 kişi riskli binalarda ölümle burun buruna. 811 bin bina imar affına uğramış. O imar yasası, 30 kez değişmiş. Sözer Hoca’nın işaret ettiği o tarımsal alanlar, rantın kaynağı olmuş, yüksek binalarla plazalarla doldurulmuş durumda. Bu yıl dünyada 7 büyüklüğünde 9 deprem olmuş, toplam can kaybı 11. Neticede biz 114 canı toprağa vermişiz, onbinlerce insanımız evsiz çadırlarda, sorumlu diye 7 kişi tutuklanmış!
***
İbni Sina’nın bir sözü vardır; “Bilim takdir edilmediği yerden göç eder.”
Rehberimiz, pusulamız bilim olmalı! Birlik, dayanışma, güçleri birleştirmenin zamanı şimdi.
Ulusal bilicimizi yükseltelim. Bir daha böyle felaket yaşanmaması için hazırlıklar yapılsın. Artık ağlamayalım, acılara alışmayalım.
***
Şair yönüyle de tanınan Prof. Dr. Sözer yıllar önce bu röportajı yaparken de Okan Yüksel Usta’ya, “Yazının başlığını da ben vereyim sana; İzmir Batarsa Fena Batar!”
Ben de başlığı öyle attım!.. “İzmir Batarsa Fena Batar!..”
