İzmir’i neşeli günler bekliyor; güldürürken düşündüren…
İzmir Büyükşehir Belediyesi ile Kültürlerarası Sanat Derneği’nin, Karşıyaka ve Konak Belediyeleri, Nesin Vakfı, Institut français, Çek Cumhuriyeti İstanbul Başkonsolosluğu, İtalya İzmir Konsolosluğu, İtalyan Dostluk ve Kültür Derneği, Schneidertempel Sanat Merkezi işbirliği ile düzenlediği 8. İzmir Uluslararası Mizah Festivali’nden söz edeceğim bugün… Ortadoğu ateşler içindeyken ne mizahı demeyin. Felaketlerle yüzleşmekte mizahın rolü hafife alınamaz. Elbette, kara mizahtan söz ediyorum. Ülkemizin güçlü bir damarından…
Bu damar kentimiz için bir tanıtım aracı olabilir mi? Bunun yanıtını başka kentlere bakarak arayabiliriz. Her yılbaşı dünya televizyonları neden Viyana Filarmoni Orkestrası’nın Yılbaşı konserini yayınlıyor da, başka kentlerdeki etkinliklere yer vermiyor, düşündünüz mü? Bunun nedeni Viyana kentinin kendini sanatla, müzikle özdeşleştirmesi olabilir mi? Kaç kez yazdım, ama yinelemekte yarar görüyorum. Venedik’i Venedik yapan yalnızca kanalları ve gondolları değil. Bir yıl görsel sanatlara, ertesi yıl mimariye odaklanan Venedik Bienali’ne gitmemiş olabilirsiniz, ama duymuşsunuzdur en azından… Ya, Bask bölgesinin önde gelen kentlerinden Bilbao imajını neye yaslıyor? Guggenheim Müzesi değil mi kentin en büyük övünç (ve turizm) kaynağı? Londra’ya alışveriş için gidenler de var elbet, ama gurur kaynakları nedense Southbank Centre, Camden Centre, Battersea Arts Centre gibi kültür-sanat merkezleri ve oralardaki festivaller…
İzmir’de yaşayan sanatseverler yeni yılı Uluslararası Mizah Festivali ile karşılayacak. Aziz Nesin’in doğumunun 100 yılında başlattığımız festival, her yıl takvimde 20 Aralık Aziz Nesin’in doğum gününü içine alacak biçimde konumlanıyor. Mizahın ustalarına şapka çıkararak, dünden bu yana nelerin değişip nelerin değişmediğine tanıklık ediyor. İzmir Uluslararası Mizah Festivali bu yıl sekizinci yaşına basıyor. Bu sekiz yılda neler oldu, özetlemeye çalışayım… Festivalde bu güne dek Tonguç, Turhan Selçuk, Tan Oral, Nezih Danyal, Latif Demirci gibi karikatür ustalarının sergileri ile ‘Çizgi Kahramanlar’, ‘Çizgilerle Sansür’, ‘Gelenekselden Çağdaşa Karagöz’, ‘Meşrutiyetten Kurtuluşa Mizah Dergileri’, ‘Eflatun Nuri’den Günümüze İzmirli Karikatürcüler’ başlıklı sergiler açılmış; Muzaffer İzgü, Umur Bugay, Aydın Engin, Köksal Engür, Mehmet Esen, Cengiz Özek, Metin Uca, Müfit Can Saçıntı, Yüksel Aksu, Yücel Erten, Prof. Semih Çelenk, Prof. Onur Bilge Kula, Sabri Koz, Haluk Işık, Eren Aysan, Levent Cantek, Canan Tan, Menekşe Çam, Meral Onat, Meral ve Cemal Erez, Ömer Çam, Mustafa Yıldız, Bulgar karikatürist Lubomir Mihailov, Ukraynalı karikatürüst Oleg Gutsol, Romanyalı animasyon hocası Dana Duma gibi mizah sanatçıları, Ankara Sanat Tiyatrosu, İzmir Şehir Tiyatroları gibi topluluklar festival kapsamındaki söyleşi, panel ve tiyatro oyunlarında yer almışlar, Şair Eşref’ten Cemal Nadir’e, Oğuz Aral’dan Ertem Eğilmez’e, Rıfat Ilgaz’dan Haldun Taner’e mizah tarihimizin ustaları hakkında söyleşiler gerçekleştirilmiş, festival afişlerinde Necati Abacı, Tonguç, Tan Oral, Turhan Selçuk, Latif Demirci, Ali Ulvi gibi karikatür ustalarının yapıtlarına yer verilmişti.
Charlie Chaplin’den Ernst Lubitch’e, Walt Disney’den Ion Popescu Gopo’ya, Luis Garcia Berlanga’dan Woody Allen’a dünya sinemasının ustalarının başyapıtları ile Ertem Eğilmez, Yılmaz Erdoğan, Yüksel Aksu, Ömer Uğur, Oğuzhan Tercan, Reis Çelik, Sinan Çetin, Ezel Akay gibi yönetmenlerimizin filmlerini sinemaseverlerle buluşturan festival çerçevesinde, ‘Efdal Altun ile KomiKlasik’ konseri, Vedat Özdemiroğlu -Şirin Soysal ‘Kabare’si, Ali Poyrazoğlu’nun ‘Habanera Makamı’ müzikal gösterisi gerçekleştirilmiş; “Meşrutiyet dönemi Türk Karikatürü”, “Cumhuriyet’in Mizahı-I” adlı kitaplar yayınlanmıştır. Festival kapsamında verilmekte olan Aziz Nesin Mizah Ödülleri’ne bugüne dek Müjdat Gezen, Ali Poyrazoğlu, Ahmet Gülhan, Kandemir Konduk gibi tiyatromuzun ve sinemamızın usta sanatçıları, usta çizerler Nezih Danyal, Eray Özbek ve Niyazi Yoltaş, Arnavut-İtalyan çizer Agim Sulaj değer görülmüşlerdi. 2024 yılı Aziz Nesin Mizah Ödülleri ise mizah tarihçisi Turgut Çeviker ile sinema ve televizyon oyuncusu, yönetmen Cengiz Bozkurt’a veriliyor.
16 Aralık’ta başlayıp, 24 Aralık’a dek sürecek 8. İzmir Uluslararası Mizah Festivali kapsamında, Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi’nde, Nesin Vakfı işbirliği ile Aziz Nesin Arşivinden derlenen ‘Tasarımcıların Gözünden Aziz Nesin Kitapları’ ve Schneidertempel Sanat Merkezi ve Yalçın Çetin ailesi işbirliği ile ‘Yalçın Çetin 100 Yaşında” sergileri düzenleniyor. ‘Orhan Kemal’in yapıtlarında Mizah’, “Can Yücel Şiirinde Mizah’, ‘Doğum Gününde Aziz Nesin’i Anıyoruz’ başlıklı paneller, ‘GÜM’lü yıllardan Anılar’ başlıklı Cihan Demrci söyleşisi, İzmir Şehir Tiyatrolarından bir Ferhan Şensoy oyunu ve beş film gösteriminin yer alacağı festivalin açılışında Haluk Çetin’den Can Yücel şarkıları dinleyecek, Mercan Selçuk Dans Topluluğu’nun Timur Selçuk şarkıları üstüne koreografilerini izleyeceğiz. Geçmişin ustalarından alacağımız ışıkla geleceğe daha umutlu bakacağız. Her şeye rağmen…
