İnsanın gerçek değeri kendi kendisinden özgürleşmeyi ne ölçüde ve ne anlamda becerebildiği ile belirlenir."
(Albert Einstein)
Daha hayattayken efsaneleşen bir bilim insanıdır Albert Einstein.
Nobel ödüllü fizikçi, dünyada bir dahi olarak ünlenmiştir.
Onun bilim ve araştırma tutkusu, yaratıcılığı; hayatın zorluklarına rağmen hiç tükenmemiş ve gelecek nesillere örnek teşkil etmiştir.
Hem çalışma disiplini, hem de bilim dünyasında çığır açan teorileriyle modern bilimin bu noktaya gelmesinde büyük katkısı olan Einstein, her zaman kendinden söz ettirmiş ve bilim denince akla gelen ilk isim olmuştur.
***
Einstein’ın bilime olan merakı henüz 4-5 yaşlarındayken babasının verdiği manyetik pusula ile başlar.
Kendisi de yetişkinlik döneminde o pusulanın üzerinde yarattığı etkinin büyüklüğünden bahsetmiştir.
Babasının onu neşelendirmek için verdiği pusulanın fazlasıyla ilgisini çektiğini söylemiş, bu dünyada keşfedilmesi gereken bir şeyler olduğunu düşünmesini sağladığını belirtmiştir.
***
Einstein, Fizik alanında yaptığı çalışmalar ile bilim dünyasına büyük katkısı olan deha, bu niteliğinin yanı sıra bir aydın bir bilge olarak da tanınmaktadır. Barıştan yanadır tavrı.
Naziler yüzünden ülkesi Almanya’yı terk etmiş hem de Alman vatandaşlığından çıkmıştır.
Bu konuda görüşünü şu sözleriyle ortaya koymuştur;
"Seçme şansım olduğu sürece yalnızca politik özgürlük, hoşgörü ve yasa önünde eşitliğin kural olarak kabul edildiği bir ülkede yaşamayı tercih ederim. Politik özgürlük herkesin politik görüşlerini sözlü ve yazılı olarak ifade edebilmesi, hoşgörü ise tüm görüşlerin saygıyla karşılanması anlamına gelir. Bugünün Almanya’sında bunlar geçerli değildir.”
***
Azmi muhteşemdir.
Ona göre;
"Azim paha biçilmezdir."
"Çok zeki olduğumdan değil, sorunlarla uğraşmaktan vazgeçmediğimden başarıyorum."
demiştir.
Zaman kavramı onun çok önemlidir;
"Zamanınızı başarılı olmak için harcamayın, değerler yaratın. Eğer değerli olursanız başarı kendiliğinden gelecektir."
Bilginin deneyimden geldiğini savunur ve ekler;
"Bilgi, malumat değildir. Bilmenin tek yolu deneyimlemektir."
***
''Hiroşima’nın bombalanmasının ardından “Her savaş, insanlığın ilerlemesini engelleyen kötülük zincirine bir halka ekler. Hiroşima’da ölenleri duyunca bilim adamı olacağıma keşke ayakkabı tamircisi olsaymışım diye düşündüm. Bilim, atom bombasını üretti; fakat asıl kötülük insanların beyinlerinde ve kalplerindedir”
demiştir.
"Sadece kendi çocuklarımın değil tüm dünya çocuklarının mutlu olması gerek. Bu dünyada tek bir çocuk mutsuzluk, açlık, sefalet ve savaştan dolayı ağlıyorsa insanlık olarak hiçbir yere varamamışız demektir. Yapılan buluşların ise hiçbir değeri yoktur” ifadeleriyle de çocuklara sevgisini dillendirmiştir.
***
Yazar Kathleen Krull, "Bilimin Devleri" kitabında Einstein'dan bakın nasıl söz etmiş;
"Yataktan yeni kalkmış gibi duran saçları, hiç bitmeyen mizah duygusu, çağın ötesindeki fikirleri onu gelmiş geçmiş en şöhretli bilim insanı yaptı. Deneylerinin sonucunda bulunduğu ortamı havaya uçurma ihtimali yüksek olduğu için pek laboratuvar insanı değildi. Tercihini kafa yorarak kullanıyordu ve buna 'düşünce deneyleri' adını vermişti. Fiziğin temel kavramlarını sorgulamak mı? Büyüyen merakıyla Einstein hemen konuya atlamıştı. 'Benim özel bir yeteneğim yok' demişti bir keresinde. 'Sadece aşırı meraklıyım.”
***
17 Eylül 1933'te Atatürk 'e bir mektup yazmıştır;
"Ekselansları;
OSE Dünya Birliği’nin şeref başkanı olarak, Almanya’dan 40 profesörle doktorun bilimsel ve tıbbi çalışmalarına Türkiye’de devam etmelerine müsaade vermeniz için başvuruda bulunmayı ekselanslarından rica ediyorum. Sözü edilen kişiler , Almanya’da halen yürürlükte olan yasalar nedeni ile mesleklerini icra edememektedirler. Çoğu geniş tecrübe , bilgi ve ilmi liyakat sahibi bulunan bu kişiler , yeni bir ülkede yaşadıkları takdirde son derece faydalı olacaklarını ispat edebilirler.
Ekselanslarından ülkenizde yerleşmeleri ve çalışmalarına devam etmeleri için izin vermeniz konusunda başvuruda bulunduğumuz tecrübe sahibi uzman ve seçkin akademisyen olan bu 40 kişi , birliğimize yapılan çok sayıda müracaat arasından seçilmişlerdir. Bu ilim adamları , hükümetinizin talimatları doğrultusunda kurumlarınızın herhangi birinde bir yıl boyunca hiçbir karşılık beklemeden çalışmayı arzu etmektedirler.
Bu başvuruya destek vermek maksadıyla , hükümetinizin talebi kabul etmesi halinde sadece yüksek seviyede bir insani faaliyette bulunmuş olmakla kalmayacağı, bunun ülkenize de ayrıca kazanç getireceği ümidimi ifade etmek cüretini buluyorum.
Ekselanslarının sadık hizmetkarı olmaktan şeref duyarım.
Prof. Albert Einstein"
***
Yaşam öyküsü "Benim Gözümden Dünya''da, Albert Einstein'ın hayata, yaşadığı dünyaya ve bilimsel çalışmalarına dair görüşleri yer alır. Büyüleyici, esprili ve zekice gözlemler, büyük bir kalbi ve az rastlanır bir aklı açığa vuran samimi itirafları da...
Einstein insanlığa, yardımlaşmanın hakim olduğu barış dolu bir dünyaya ve bilimin yüce amaçlarına inanıyordu.
"İyi ve Kötü", "Din ve Bilim", "Hıristiyanlık ve Yahudilik" , "Azınlıklar" ve "Bir Arap'a Mektup" gibi farklı konu başlıklarının ele alındığı "Benim Gözümden Dünya", inançlarının, hayat görüşünün savunması niteliğindedir.
"Son Yıllarım" kitabında da
"Neden Sosyalizm” başlıklı yazısında politik dünya görüşünü ortaya koymuş, sosyalizmin gerçek amacını, insani gelişmenin yağmacı dönemini aşarak bunun kesinlikle ötesine ilerlemek olarak tarif etmiştir.
***
Bir bilim insanı olsa da, Einstein insani değerlerin önemini asla göz ardı etmemiştir.
Einstein’a göre, "dünyayı ve insanlığı kurtarmak için tek gereken şey yeni bir düşünce biçimidir; evren dediğimiz bütünün bir parçası olan insanın, her canlıyı ve evrenin tüm güzelliklerini kucaklaması gerekmektedir."
***
Yaşadığı yüzyılın en büyük ve en etkili beyinlerinden biridir Albert Einstein.
67 yıl önce bugün aramızdan ayrılmıştı...