ÇİN’in  yapay zeka alanındaki son bombası “ Deep Seek” teknoloji dünyasını derinden sarstı. Alıcıların büyük  bir rağbet gösterdiği bu yazılım bir taraftan ABD’nin teknoloji sektöründeki liderliğini sarsarken diğer taraftan da bu alanda faaliyet gösteren birçok şirketin borsa değerlerinin milyarlarca dolar azalmasına neden oldu.

Ürüne olan bu rağbetin ve borsadaki büyük düşüşün sebebi ise çok basit.  Aynı işlevi gören  benzeri bir yapay zeka robotu olan  Chat GPT için ABD kaynaklı OpenAI  5 milyar dolar harcarken Çinliler Deep Seek için sadece 5.6 milyon dolar harcadıklarını belirttiler.

Yani, aynı işi çok daha ucuza malettiler. Böylece ürünün fiyatını düşürmek, kulanımını ucuzlatmak ve dolayısı ile talebi arttırmak ve karlılığı yükseltmek mümkün oldu. Bu da onu üreten şirketin değerini hızla arttırdı.

Geleceğimizi şekillendirecek bir olgu olan yapay zekaya ilişkin olarak kendilerini belirli bir seviyenin üzerine çekmek isteyen ülkeler ve şirketler yapay zekaya olağanüstü fonlar ayrmayı planlıyor. Örneğin Meta CEO'su Mark Zuckerberg, yapay zeka sektöründe çığır açacak bir hamle yaparak 2025 yılında AI projelerine tam 65 milyar dolar yatırım yapacaklarını açıkladı.

ABD’ye gelince, Trump’ın Open AI Yöneticisi Sam Altman, SoftBank Yöneticisi Masayoshi Son ve Oracle Yönetim Kurulu Başkanı Larry Ellison'un katılımıyla düzenlediği basın toplantısında  OpenAI, Oracle ve SoftBank'ın Stargate adlı ortak bir girişim oluşturacağını duyurdu ve bu girişim için 500 milyar dolar harcanacağını açıkladı.

Bu yazdıklarım dünyada neler olup bittiğini açıklamaya yeter gibi görünüyor. Aslında yazmaya kalksam şu yazdıklarımın binlerce katı kişiyi, gelişmeyi yazmak veeya bu konuda günlerce, haftalarca konuşmak mümkün.

Aslında yazmak istediğim şu. Dünya yepyeni bir çağa evrilirken bizim bu gidişatın neresinde yer aldığımız.

Ne ABD, ne Rusya, ne Çin bu gelişmeleri durup dururken ortaya koymuyor. Bütün bu olan bitenin arkasında uzun yıllar boyunca AR-GE’ye yapılan ciddi miktarda yatırımlar var. Bu gelişmelerin arkasında bilim insanlarının herhangi bir fikri, bütçesel veya idari engellemeyle karşılaşmaksızın yine uzun yıllar boyunca laboratuarlarda, ofislerde, sahada  akıttıkları terler var.

Bazı alanlarda ciddi  gelişmelerimiz olduğu yadsınamaz. Özellikle İHA,SİHA ve insanlı savaş uçakları üretiminde ve helikopter üretiminde  dünyanın gıpta ettiği bir ülke durumuna geldik. Ama hemen şunu ilave etmek gerekir ki ürettiğiniz her ne ise bunun %100’ünü kendiniz üretmediğiniz müddetçe birilerine muhtaçlığınız bitmez. Hele Harp sanayiinde bundan önemli bir hedef yoktur.

Amma, aması var. Tek sektörle, tek alanla bu işlerin yeterli sonucu sağlayabileceğini söylemek zordur.  Her alanda topyekun gelişme olmadan dünya üzerine de hakkettiğimiz yeri almak mümkün değildir. Bunun yolu ise kaliteli eğitim, ARGE’ye yeterli fonların ayrılması, uzmanlaşma, liyakat  ve özgür bir ortamdan geçer.

Hele hele, yapay zekanın artık bütün alanlarda gelişmenin  tek söz sahibi uygulama olacağına dair görüşler göz önüne alındığında bu alana hızla büyük yatırımlar yapılması gereği de ortadadır.

Son zamanlarda olan bitenlere baktığımızda daha gidilecek çok uzun bir yolumuz olduğunu görüyor üzülüyorum.