Dünyayı ekonomi ve teknoloji yönetiyor dersem sanırım kimse itiraz etmez. Ve bu ikisinde bir gelişme yapmak istiyorsanız medya gücü de mutlak gerekiyor. Daha net olursam çok çok yararlı bir şey icat etseniz dahi insanların onu ayıla bayıla kullanmasını beklememelisiniz. O icat ettiğiniz şey öncelikle ekonomi baronlarının işine gelmemiş ise icadınız bir yüzyıl daha rafta kalabilir.
En güzel örnek elektrikli otomobillerdir. Bugün karbon yakıtların dünyayı nasıl cehenneme çevirdiğini sıradan vatandaşlar arasında duymayan algılamayan kesim neredeyse kalmadı. Ama iş hükümetler seviyesine özellikle de büyük devlet dediğimiz ülkelere ve onları yöneten lobileregelince duyarsızlık boyutu aptallık seviyesini çoktan geçti. Örneğin son iklim konferansına katılan ABD Başkanı gibi, konferansa cayır cayır tonlarca litre jet yakıtı yakan özel Jumbo jetiniz ve 100 araçlık konvoy ile katılıyorsanız emin olun ki işin ciddiyeti konusunda en ufak fikir değişikliğiniz halen yok demektir.
Örneğimize geri dönersek elektrikli otomobil şimdi şimdi hayatımıza girmeye çalışsa da aslında ilk icat olan otomobil modelleri arasında yer aldığını çoğu kişi bilmez. Buharlı otomobillerden hemen sonra elektrikli otomobillerde icat olmuştur. 1835 yılında Thomas Davenport ilk elektrikli motor ve aracı yapmıştır. Öte yandan bir başka model elektrikli araç da1832-1839 yılları arasında İskoçya’nın Aberdeen şehrinde, Robert Anderson tarafından icat edilip kullanılmıştır. Araçların elbette pil, şarj teknolojisi ve diğer teknoloji eksiklikleri varmış. Fakat ABD’ de 1900’lü yılların başında neredeyse her 3 otomobilden biri elektrikli otomobilmiş. Fakat Henry Ford kendine göre iyi bir hamle ile seri üretim çağını başlatarak benzinli otomobilleri 20. yüzyılın yıldızı yaptıktan sonra elektrikli otomobiller ta ki günümüze kadar opsiyonel bir icat olarak kaldılar. Ta ki ElonMusk’a kadar. Elektrikli otomobil ve onu geliştirecek tüm teknolojiler de bir başka teknoloji ve reklam dahisiElonMusk’a kadaraçıkça petrol lobilerinin yoğun baskısıylada sümen altı edildi.
ElonMusk’tan bahsederken asıl dahi olan tarafının reklamcılık ve doğru zamanı hissetme uzmanı olduğunu görmek gerekiyor. Yani teknoloji olarak bilgili ve verimli olmanız, çok yararlı şeyler icat etmeniz sizi tarih sayfalarında hatırlanası bir yüz yapmıyor. Thomas Davenport’u kimse hatırlamıyor fakat ElonMusk’ı muhtemelen bizden sonra gelen 6-7 nesil daha kendi ana babalarının resmini hatırlar gibi hatırlayacak. Yani asıl olarak ne icat ettiğiniz değil, onu nasıl pazarladığınız bu dünyayı değiştiriyor. Thomas Davenport’unbelli ki iyi bir mucitti.Ama açıkçası sadece bir mucitti ve kesinlikle şanssızdı. 1900’lü yıllarda ABD ekonomisini iyice petrole dayamaya başlamışken elektrikli otomobil icat etmek hem onun hem dünya için bence gerçek bir şansızlık. Öte yandan ElonMusk ise karbon yakıtların dünyanın sonunu getirmesine 5 kala aynı icadı, elektrikli otomobilleri sahaya sürdü. Ötesi medyayı da özellikle yeni nesil medyayı da kullanma konusunda tam bir uzman. Tek bir tweeti ile piyasaları sarsabilecek kadar etkili bir medya gücü haline geldi desem abartmış olmam.
Bu örneklerini çoğaltmak mümkün. En sonuncusunu ise beraber yaşıyoruz. Aşılar icat oldukça aynı cep telefonları gibi yarıştırılır oldular. Şu bu kadar etkili, o aşı o varyanta etkili değil haberleri ile aşılar pazarlanan bir ürüne de dönüştüler. Elbette aşı olmak gerekiyor. Bu sözleri aşı karşıtlığı olarak asla algılamayın. Hastalık güneş kadar gerçek. Ama sürekli olarak çıkartılan bu varyant haberlerini ise az biraz şüphe ile okumaya başladım. Nasıl Kovid hastalığı dünyaya şüpheli bir şekilde yayıldı ise aşılarda bu işin ticari ayağını oluşturmaya başladılar. Aynı ElonMusk gibi buradaki fırsatı görenler de bize bu aşıları ekonomi ve medya güçleri ile çok güzel pazarlamaya başladılar.
Sonuç olarak, hatırlanası ve çok satan bir icat için gerekenleri özetleyebiliriz. 1) Gerçek bir sorun. 2) Bu soruna etkili bir çözüm. 3) O etkili çözümün dünyadaki ve yereldeki ekonomi baronlarının ayağına basmadığına emin olmak 4) İyi bir reklam kampanyası 5) Ve şans. Bu son madde kendi kendine olabilir veya kendi şansınızı kendiniz yaratabilirsiniz. Bu maddelerin ilk ikisi eğitim ve öğretim ile çözülebiliyor. Fakat diğer maddeler hani derler ya havayı koklayabilme yeteneği çok daha önem taşıyor. Thomas Davenport mu yoksa ElonMusk gibimi hatırlanacağınızı işte bu yetenek belirliyor. Sağlıklı günler dilerim.